Grote respons uniek keuze-experiment TU Delft
Nederlanders voor beperkte versoepeling coronamaatregelen
Nederlanders vinden dat de coronamaatregelen beperkt moeten worden versoepeld,
zodat het zorgsysteem niet zwaar overbelast wordt. Ze vinden ook dat
maatregelen niet mogen leiden tot verdeeldheid: er is geen draagvlak voor het
opheffen van beperkingen voor specifieke groepen. De kapper mag weer open, maar
over het openstellen van de horeca maken Nederlanders zich zorgen. Dat blijkt
uit het online onderzoek dat is uitgevoerd door TU Delft afgelopen week. Maar
liefst 30.000 Nederlanders deden mee met het unieke keuze-experiment, dat hun
afwegingen en voorkeuren voor versoepeling van coronamaatregelen in kaart
bracht. Het onderzoek is uitgevoerd in samenwerking met onderzoekers van andere
universiteiten en het RIVM. Beleidsmedewerkers van het Ministerie van
Volksgezondheid, Welzijn en Sport en het Ministerie van Financiën waren nauw
betrokken.
Vanaf donderdagochtend 7 mei zijn de resultaten voor iedereen toegankelijk op
www.tudelft.nl/covidexit<http://www.tudelft.nl/covidexit>.
Op donderdag 7 mei, vanaf 10.00 uur, geven onderzoekers Niek Mouter, Shannon
Spruit en Anatol Itten via een webinar speciaal voor journalisten toelichting
op het onderzoek en de resultaten, en is er gelegenheid voor vragen.
Top drie
Uit het onderzoek van Niek Mouter, Shannon Spruit, Anatol Itten en Jose Ignacio
Hernandez van de faculteit Techniek, Bestuur en Management blijkt dat de meeste
Nederlanders willen dat coronamaatregelen beperkt worden versoepeld. Er is
weinig draagvlak voor vergaande versoepelingen die ervoor zorgen dat het
zorgsysteem zwaar overbelast raakt.
Deelnemers aan de raadpleging adviseren het vaakst de optie: 'Werknemers in
contactberoepen (o.a. kapper) mogen weer werken'. Deze versoepeloptie is
populair in verschillende klassen van de Nederlandse bevolking. Er is dus
sprake van breed draagvlak.
De opties 'Andere bedrijven dan horeca en contactberoepen gaan weer open' en
'Directe familieleden uit een ander huishouden hoeven geen 1,5 meter afstand te
bewaren' completeren de top drie.
Alleen samen
Nederlanders vinden het verder belangrijk dat het versoepelen van
coronamaatregelen leidt tot 'eenheid' en niet tot 'verdeeldheid'. Men is bang
dat de saamhorigheid onder Nederlanders en het draagvlak voor overheidsbeleid
wegvalt wanneer het Kabinet ervoor kiest om beperkingen op te heffen voor een
specifieke groep Nederlanders (bijv. het Noorden van Nederland, Nederlanders
die immuun zijn voor covid-19, of jongeren tot 25).
Nederlanders maken zich ook zorgen over het openstellen van de horeca. Zij zijn
bijvoorbeeld bang dat overmatig alcoholgebruik ervoor zorgt dat Nederlanders
zich niet aan andere coronamaatregelen zoals de 1,5 meter afstand houden.
De onderzoeksmethode
Het onderzoek, een zogenaamde Participatieve Waarde Evaluatie (PWE), zet
deelnemers in een game-achtige setting op de stoel van het Kabinet. Zij zagen
uit welke versoepelopties het Kabinet kon kiezen en kregen een overzicht van de
positieve en negatieve effecten van deze maatregelen. Ook kregen deelnemers een
beperking opgelegd. De druk op het zorgsysteem mocht door hun keuze niet meer
dan 50% toenemen. Vervolgens werd er aan deelnemers gevraagd wat zij het
Kabinet zouden adviseren. Doordat deelnemers niet alle versoepelopties konden
kiezen moesten zij echt een afweging maken. Mouter: 'Laat je bijvoorbeeld
mensen in contactberoepen als kappers weer aan de slag gaan, dan is dat goed
voor de economie, maar zal ook het aantal coronabesmettingen weer oplopen. Door
zelf aan de knoppen te draaien, krijgen mensen inzicht in de negatieve en
positieve gevolgen van verschillende maatregelen.'
[Afbeelding met schermafbeelding Automatisch gegenereerde beschrijving]
Screenshot van het hoofdscherm van de PWE
Grote getallen
In eerste instantie gingen de onderzoekers uit van een totale respons van
10.000, maar in de eerste uren trok de site al 25.000 bezoekers (waardoor de
servers er een tijdje uitlagen). Uiteindelijk bekeken de afgelopen zeven dagen
meer dan 100.000 personen de site, en vulden 30.000 personen de enquête in.
'Dit aantal overtrof onze verwachtingen. Het is mooi om te zien dat de
bevolking graag wil meedenken over de verschillende scenario's', aldus Mouter.
Meerderheid positief over methode
Deelnemers vinden het een goede zaak dat zij via deze PWE een advies kunnen
geven over het versoepelen van coronamaatregelen. 80% vindt het een goede
methode om Nederlanders te betrekken bij keuzes die de overheid moet maken:
'Dit geeft mij meer begrip voor de keuze waar politici en beleidsmakers voor
staan', 'Je ervaart de verantwoordelijkheid die de mensen bij de overheid ook
ervaren', en 'Mooie manier om mensen directer bij politiek te betrekken'.
Expertadvies belangrijker dan burgeradvies
Nu burgers in dit onderzoek zelf op de stoel van het Kabinet worden gezet,
blijkt de mening van het grootste deel van de samenleving te zijn dat er meer
gewicht moet worden toegekend aan wetenschappelijke adviezen dan aan adviezen
van burgers. Een minderheid van de deelnemers (5%) vindt dat het advies van
burgers dat voortvloeit uit de raadpleging een zwaarder gewicht moet krijgen in
de beslissing van de overheid dan het advies van wetenschappers. 69% van de
deelnemers vindt juist dat het advies van wetenschappers een zwaarder gewicht
moet krijgen en 26% van de deelnemers vindt dat de overheid evenveel waarde
moet toekennen aan het advies van burgers en het advies van experts.
Na 20 mei
Nu het huidige onderzoek is afgerond, staat het volgende alweer voor de deur.
'Zodra we de besluiten van de persconferentie van 20 mei weten, gaan we verder
met een onderzoek naar de keuzes op langere termijn. Ook aan dit onderzoek kan
iedereen weer meedoen. Uiteindelijk is de vraag wat we gaan doen tot er een
vaccin is', vertelt Mouter. Voor dit onderzoek gaan Mouter en zijn collega's
samenwerken met modelleurs bij het Erasmus MC en de Universiteit Utrecht, die
aan epidemiologische modellen werken.
Participatieve Waarde Evaluatie
Mouter: 'Participatieve Waarde Evaluatie is de laatste jaren in Nederland
toegepast in verschillende domeinen zoals transport en mobiliteit,
klimaatadaptatie, de energietransitie en ook de gezondheidszorg, en inmiddels
heeft de WHO ook interesse getoond in de methode. Ze biedt belangrijke
voordelen ten opzichte van standaard-opiniepeilingen. Die zijn vaak te generiek
om van veel nut te zijn voor de evaluatie van specifiek beleid ('Moet de nadruk
in de coronacrisis meer liggen op de zorg of op de economie?'). Mensen vinden
het bijzonder moeilijk om dit soort afwegingen te maken. Zeker als het gaat om
het type morele dilemma's waar we nu voor staan. Het maken van keuzes tussen
specifieke scenario's gaat mensen beter af, en leidt tot meer betrouwbare
schattingen over de voorkeuren van de bevolking.'
Meer informatie
De dataverzameling is gefinancierd vanuit het TU Delft COVID-19 Response
fund<https://www.tudelft.nl/universiteitsfonds/tu-delft-covid-19-response-fund/>
Bekijk de resultaten vanaf donderdagochtend 7 mei op
www.tudelft.nl/covidexit<http://www.tudelft.nl/covidexit>
Lees de gerelateerde TU Delft story van Niek Mouter: Burgers betrekken bij
duivelse
beleidsdilemma's<https://www.tudelft.nl/stories/articles/burgers-betrekken-bij-duivelse-beleidsdilemmas/>
Contact en homepage Niek
Mouter<https://www.tudelft.nl/tbm/over-de-faculteit/afdelingen/engineering-systems-and-services/people/assistant-professors/dr-mr-n-niek-mouter-msc/>
Voor meer informatie en aanmelden voor het webinar kunnen journalisten contact
opnemen met Roy Meijer (adviseur wetenschapscommunicatie TU Delft),
06-14015008, r.e.t.meijer@xxxxxxxxxx<mailto:r.e.t.meijer@xxxxxxxxxx>