[https://meltwater-apps-production.s3.amazonaws.com/uploads/images/57a3006616054743fab4e8d8/blobid1_1536837011152.jpg][https://meltwater-apps-production.s3.amazonaws.com/uploads/images/57a3006616054743fab4e8d8/blobid2_1536837028134.jpg]
Texel, 13 september 2018
Primeur op Texel: kweek van inheemse platte 'waddenoester' gelukt
Onderzoekers van Koninklijk Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ) op Texel
zijn erin geslaagd larven te kweken van een inheemse oestersoort. Het gaat om
de 'platte oester' (Ostrea edulis), een soort die al honderd jaar uit de
Waddenzee is verdwenen. Het onderzoek heeft als doel om het natuurlijk herstel
van de platte oesterbanken in de Waddenzee te bevorderen.
De terugkeer van de platte oester kwam voor het eerst aan het licht in 2012
toen een Texelse visser zijn vondst voor identificatie naar het NIOZ bracht. In
de opeenvolgende jaren werden ook in de Waddenzee bij Vlieland platte oesters
aangetroffen. "Een bijzonder moment", aldus een enthousiaste onderzoekster
Katja Philippart. "Het was maar een handjevol, maar het biedt ons nu de
mogelijkheid om samen met het Programma naar een Rijke Waddenzee, Wereld Natuur
Fonds, ARK Natuurontwikkeling en Edmelja de platte 'waddenoester' verder te
onderzoeken. We willen deze waddenbewoner beter leren kennen en achterhalen
welke omstandigheden het meest gunstig zijn voor groei en overleving. Met die
kennis willen we de kans op natuurlijk herstel van oesterbanken in de Waddenzee
vergroten."
Plotselinge geboorte
Na een jaar optimale zorg in een klimaatkamer van het NIOZ werden vrijdag 7
september voor het eerst larven waargenomen. Een heuglijk feit, dat meteen door
de onderzoekers met beschuit met muisjes werd gevierd. Dat moesten dan wel
blauwe zijn, want álle platte oesters beginnen hun leven als mannetjes, en
veranderen in vrouwtjes als ze groter worden.
[https://meltwater-apps-production.s3.amazonaws.com/uploads/images/57a3006616054743fab4e8d8/blobid1_1536843364310.jpg]
YouTube
video<http://icm-tracking.meltwater.com/link.php?DynEngagement=true&H=btYXC68syxnIlVIaW0qBweEUHWPFwuN5EgnqFgPj0oiC1OMl9zi1Rk2QEJ4SviPMSFfwLhd7tUtDSj7YraLdqjtqYdSLJq2e4oWpwlXIS5jm5DbMKrXyEQ%3D%3D&G=0&R=https%3A%2F%2Fwww.youtube.com%2Fwatch%3Fv%3DGrQkZuuQkb8&I=20180913130734.00000008405d%40mail6-113-ussnn1&X=MHwxMDQ2NzU4OjViOWE0NmQzNDU1MjY2ZGY3ZmM0NzczOTs%3D&S=UDKyHk1HXYOPpfiqJql58pMG17ifLmQD1L5JMCI0HV4>
van een pasgeboren larve (1 dag oud) - Credit; Maureen Sikkema (NIOZ)
De geboorte van de larfjes is een eerste stap om deze relatief nieuwe (oude)
Waddenzeebewoner beter te leren kennen, zonder de lokale bronpopulaties te
belasten. De onderzoekster is nieuwsgierig hoe deze mogelijke ondersoort – met
zijn oorsprong in de Waddenzee – reageert op zeewatertemperatuur, zoutgehalte
en ziektedruk en wie zijn natuurlijke vijanden zijn. Ook wil Philippart – naast
NIOZ-medewerker ook bijzonder hoogleraar 'Productiviteit van mariene
kustecosystemen' aan de Universiteit Utrecht – te weten komen in hoeverre deze
'waddensoort' verschilt van platte oesters die in andere delen van de Noordzee
en de Atlantische Oceaan leven.
Uitgestorven in de Waddenzee
Tot het begin van de twintigste eeuw was de platte oester een veelvoorkomende
soort in de Waddenzee en de Noordzee, met name op de Oestergronden (een
relatief diep gebied zo’n 150 km ten noordwesten van Terschelling). Buiten de
Nederlandse wateren komt de platte oester voor van Noorwegen tot aan
Noord-Afrika, in de Middellandse Zee en (door introductie) ook in andere delen
van de wereld. Door intensivering van de visserij en ziektedruk (parasieten)
nam de populatie vanaf het midden van de 19e eeuw snel af. Uiteindelijk zijn de
platte oesterbanken geheel uit de Noordzee en Waddenzee verdwenen; de laatste
levende in Nederlandse kustwateren is in 1933 gevonden.
Biobouwers in marien ecosysteem
Toen vanaf 2010 op meerdere locaties in de westelijke Waddenzee en zuidelijke
Noordzee de platte oester weer opdook, leidde dit tot groot enthousiasme bij
zowel natuurbeschermers als vissers. En niet voor niets: de platte oester bouwt
natuurlijke riffen, filtert zeewater en zorgt daarmee voor helder water, en de
oesterbank biedt een goede schuil- en leefomgeving voor allerlei zeedieren.
Lab-experimenten
Het project moet er uiteindelijk toe leiden dat de huidige platte
oesterpopulatie in de Waddenzee en de Noordzee wordt versterkt en uitgebreid,
als de natuurlijke omstandigheden dat toelaten. De verwachting is echter dat
dergelijk natuurlijk herstel kwetsbaar is. Zo is de verspreidingssnelheid
beperkt omdat platte oesters een relatief korte larvale fase kennen. Ook is nog
niet duidelijk in hoeverre ze last of profijt hebben van de aanwezigheid van de
Japanse oester, een invasieve en dominante soort, en wat de meest kansrijke
omstandigheden zouden zijn voor herstel. Verder is nog onbekend of de platte
waddenoesters besmet zijn met infecties die remmend zouden kunnen werken op de
natuurlijke verspreiding, of dat zij juist hiertegen een resistentie hebben
opgebouwd.
Samenwerking
Het NIOZ voert dit onderzoek uit in samenwerking met Edmelja, het Wereld Natuur
Fonds (WNF) en het Programma naar een Rijke Waddenzee (PRW). WNF en PRS hebben
een belangrijke aanjagende rol gehad, onder meer in beschrijvingen van
bronpopulaties en het organiseren van haalbaarheidsonderzoeken. De
labexperimenten van NIOZ sluiten goed aan op de praktijkexperimenten voor
actief herstel van oesterbanken van het Wereld Natuur Fonds en Stichting ARK in
de Voordelta op de Borkumse Stenen en in windpark Gemini.
________________________________
Noot voor de redactie
Het Wereld Natuur Fonds, ARK Natuurontwikkeling en Edmelja zetten zich in voor
herstel van de platte oester in de Noordzee. Voor meer informatie WNF en ARK:
www.wnf.nl/schelpdierbanken<http://icm-tracking.meltwater.com/link.php?DynEngagement=true&H=btYXC68syxnIlVIaW0qBweEUHWPFwuN5EgnqFgPj0oiC1OMl9zi1Rk2QEJ4SviPMSFfwLhd7tUtDSj7YraLdqjtqYdSLJq2e4oWpwlXIS5jm5DbMKrXyEQ%3D%3D&G=0&R=www.wnf.nl%2Fschelpdierbanken&I=20180913130734.00000008405d%40mail6-113-ussnn1&X=MHwxMDQ2NzU4OjViOWE0NmQzNDU1MjY2ZGY3ZmM0NzczOTs%3D&S=HVHQg361hzPdUPzs8ToeZlY9QSzof3sZLYufD68uXeU>
Het herstel van de platte oester in de Waddenzee wordt sinds twee jaar
aangejaagd door het Programma naar een Rijke Waddenzee. Klik
hier<http://icm-tracking.meltwater.com/link.php?DynEngagement=true&H=btYXC68syxnIlVIaW0qBweEUHWPFwuN5EgnqFgPj0oiC1OMl9zi1Rk2QEJ4SviPMSFfwLhd7tUtDSj7YraLdqjtqYdSLJq2e4oWpwlXIS5jm5DbMKrXyEQ%3D%3D&G=0&R=https%3A%2F%2Frijkewaddenzee.nl%2Fproject%2Fverkenning-naar-het-terugbrengen-van-de-platte-oester%2F&I=20180913130734.00000008405d%40mail6-113-ussnn1&X=MHwxMDQ2NzU4OjViOWE0NmQzNDU1MjY2ZGY3ZmM0NzczOTs%3D&S=82M3TCXqApRoP-mhUXEjvDRxGumK9Dr7sM2Q4bZpi4I>
voor meer informatie.
Foto van de platte oesters in de klimaatkamer – Credit; Pascalle Jacobs (NIOZ)
Contact :
NIOZ Onderzoeker Katja Philippart,
Katja.Philippart@xxxxxxx<mailto:Katja.Philippart@xxxxxxx> - T: 0222 369 563, M
06 53 47 08 39
Voor het opvragen van foto's:
Margaux Tjoeng, NIOZ Communicatie -
Margaux.Tjoeng@xxxxxxx<mailto:Margaux.Tjoeng@xxxxxxx> | 0222-369369
Lees dit bericht online bij het NIOZ: Primeur op Texel: kweek van inheemse
platte 'waddenoester'
gelukt<http://icm-tracking.meltwater.com/link.php?DynEngagement=true&H=btYXC68syxnIlVIaW0qBweEUHWPFwuN5EgnqFgPj0oiC1OMl9zi1Rk2QEJ4SviPMSFfwLhd7tUtDSj7YraLdqjtqYdSLJq2e4oWpwlXIS5jm5DbMKrXyEQ%3D%3D&G=0&R=https%3A%2F%2Fwww.nioz.nl%2Fen%2Fnews%2Fprimeur-op-texel-kweek-van-inheemse-platte-waddenoester-gelukt&I=20180913130734.00000008405d%40mail6-113-ussnn1&X=MHwxMDQ2NzU4OjViOWE0NmQzNDU1MjY2ZGY3ZmM0NzczOTs%3D&S=JptYUtsHuKun03DGvvl34E4IJU3FLNcjesZKHGn7_Jc>
Het NIOZ Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee, met
vestigingen op Texel en in Yerseke, is het nationale oceanografische instituut
van Nederland. Het NIOZ is een instituut van de Nederlandse Organisatie voor
Wetenschappelijk Onderzoek (NWO-I), sinds 2016 in samenwerking met de
Universiteit van Utrecht.
www.nioz.nl<http://icm-tracking.meltwater.com/link.php?DynEngagement=true&H=btYXC68syxnIlVIaW0qBweEUHWPFwuN5EgnqFgPj0oiC1OMl9zi1Rk2QEJ4SviPMSFfwLhd7tUtDSj7YraLdqjtqYdSLJq2e4oWpwlXIS5jm5DbMKrXyEQ%3D%3D&G=0&R=https%3A%2F%2Fwww.nioz.nl%2Fen%2Fexpertise%2Fnioz-sea-level-centre&I=20180913130734.00000008405d%40mail6-113-ussnn1&X=MHwxMDQ2NzU4OjViOWE0NmQzNDU1MjY2ZGY3ZmM0NzczOTs%3D&S=IrNd2kQRs8lkQWFEgrkuVThJLknjgVEyn_NJg9NuHrg>
- Onze blauwe planeet beschermen en benutten begint bij begrijpen
[cid:2B08BB8E-9366-4579-9816-8FA679D725DD@nioz.nl]