[PWC-MEDIA] [Nova-perslijst2] VISTA tuurt diep de kosmos in - Astronomen krijgen schat aan nieuwe infraroodgegevens ter beschikking

Marieke Baan <h.m.baan@xxxxxx> · Wed, 21 Mar 2012 12:36:27 +0100

P E R S B E R I C H T

Europese Zuidelijke Sterrenwacht
---------------------------------------------------------------------------------------------------
21 maart 2012

VISTA tuurt diep de kosmos in - Astronomen krijgen schat aan nieuwe 
infraroodgegevens ter beschikking

Met ESO’s VISTA-telescoop is de breedste gevoelige foto van de kosmos genomen 
die ooit in het infrarood is gemaakt. Deze nieuwe opname van een onopvallend 
hemelgebied is gemaakt binnen de Nederlands/Engelse/Franse/Deense 
UltraVISTA-survey en toont meer dan 200.000 sterrenstelsels.

ESO’s VISTA-telescoop werd meer dan 50 maal op hetzelfde stuk hemel gericht, om 
geleidelijk het zeer zwakke licht van de verste sterrenstelsels te verzamelen. 
Voor deze foto zijn door vijf verschillende kleurfilters alles bij elkaar meer 
dan zesduizend afzonderlijke opnamen gemaakt, met een effectieve 
belichtingstijd van 155 uur. Deze foto van de UltraVISTA-survey is het diepste 
infraroodbeeld van deze omvang dat ooit is gemaakt.

De VISTA-telescoop van de ESO-sterrenwacht op Paranal (Chili) is de grootste 
surveytelescoop ter wereld en de krachtigste infrarood-surveytelescoop van dit 
moment. Sinds de telescoop in 2009 in bedrijf kwam, is zijn waarnemingstijd 
grotendeels gebruikt voor openbare surveys waarvan sommige grote delen van de 
zuidelijke hemel beslaan en andere meer op kleine gebieden zijn gericht. De 
UltraVISTA-survey richtte zich op het COSMOS-veld, een schijnbaar leeg 
hemelgebied dat ook met andere telescopen – waaronder de Hubble-ruimtetelescoop 
van NASA en ESA – uitgebreid is bestudeerd. Van de zes VISTA-surveys tot nu toe 
kijkt UltraVISTA het verst in het verleden van het heelal.

De gegevens van de VISTA-surveys – meer dan 6 terabyte aan beelden – worden nu 
verwerkt in datacentra in het Verenigd Koninkrijk en, in het geval van 
UltraVISTA, in Frankrijk. Na afloop worden ze teruggezonden naar ESO’s 
wetenschappelijke archief en beschikbaar gesteld aan de internationale 
astronomische gemeenschap.

Op het eerste gezicht toont de UltraVISTA-foto weinig bijzonders: een paar 
heldere sterren te midden van een oceaan van zwakkere. Maar in werkelijkheid 
zijn al die zwakkere objecten geen sterren van onze Melkweg, maar zeer verre 
sterrenstelsels, die elk uit miljarden sterren bestaan. Als je op de foto 
inzoomt, verschijnen er steeds meer: alles bij elkaar zijn meer dan 200.000 
sterrenstelsels vastgelegd.

Door de uitdijing van het heelal verschuift het licht van verre objecten naar 
langere golflengten. Voor de verste stelsels die we kunnen waarnemen betekent 
dit dat het licht dat de aarde bereikt grotendeels in het infrarode deel van 
het spectrum terechtkomt. Met zijn grote beeldveld en hoge 
infrarood-gevoeligheid is VISTA bij uitstek geschikt om verre sterrenstelsels 
in het vroege heelal te ontdekken. Door het roodverschoven licht van 
sterrenstelsels op steeds grotere afstanden te analyseren, kunnen astronomen 
het ontstaan en de levensloop van deze objecten onderzoeken.

Bij nadere bestudering van de foto zijn tussen de talrijke crèmekleurige 
sterrenstelsels tienduizenden voorheen onbekende roodachtige objecten te zien. 
De meeste daarvan zijn zeer verre sterrenstelsels, die we zien op het moment 
dat het heelal nog maar een fractie van zijn huidige leeftijd had bereikt. Bij 
de eerste onderzoeken van de UltraVISTA-beelden, in combinatie met opnamen van 
andere telescopen, zijn veel sterrenstelsels ontdekt die al bestonden toen het 
heelal minder – soms aanzienlijk minder – dan een miljard jaar oud was.

Hoewel deze UltraVISTA-foto al de diepste infraroodopname van deze afmetingen 
is, gaan de waarnemingen verder. Het eindresultaat, dat over een paar jaar 
wordt verwacht, zal nog aanzienlijk zwakkere sterrenstelsels laten zien.

Surveys zijn een belangrijke bron van astronomische gegevens en ESO heeft een 
programma in het leven geroepen dat ervoor zorgt dat de rijke erfenis van zowel 
VISTA als zijn tegenhanger in zichtbaar licht, de VLT Survey Telescope), de 
komende decennia voor astronomen toegankelijk zal zijn.

E I N D E  P E R S B E R I C H T
---------------------------------------------------------------------------------------------------
Meer informatie:

Contact:

Marijn Franx, Sterrewacht Leiden, Universiteit Leiden
Tel: +31 71 527 5870
Email: franx@xxxxxxxxxxxxxxxxxx

Beeld: http://www.ultravista.org/images/field

Meer afbeeldingen en een video op:
http://www.eso.org/public/netherlands/news/eso1213/

Opgemaakt persbericht op www.astronomie.nl/
---------------------------------------------------------------------------------------------------

Met vriendelijke groet,

Drs. Marieke Baan
Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie
NOVA Informatie Centrum
Science Park 904
1098 XH Amsterdam

T +31(0)20-5257480
F +31(0)20-5257484
M +31(0)6-14322627

www.astronomie.nl

_______________________________________________
Nova-perslijst2 mailing list
Nova-perslijst2@xxxxxxxxxxx
https://list.uva.nl/mailman/listinfo/nova-perslijst2

[PWC-MEDIA] [Nova-perslijst2] VISTA tuurt diep de kosmos in - Astronomen krijgen schat aan nieuwe infraroodgegevens ter beschikking

Other related posts: