[PWC-MEDIA] [Nova-perslijst2] Totale maansverduistering op woensdag 15 juni

Marieke Baan <h.m.baan@xxxxxx> · Tue, 7 Jun 2011 13:24:29 +0200

Dit is een doorgestuurd persbericht van Stichting De Koepel

-------------------------------------------------------------------------------------------------------
Utrecht, 7 juni 2011

Totale maansverduistering op woensdag 15 juni

Woensdagavond 15 juni a.s. komt de volle maan op tijdens een 
maansverduistering. De maan beweegt dan precies door de schaduw van de aarde en 
neemt een rode kleur aan. Een bijzonder natuurverschijnsel dat de moeite waard 
is om te gaan bekijken. 

De maansverduistering begint tegen half negen, maar dan is het nog licht en is 
de maan nog niet op. Tegen half tien is de maan helemaal in de schaduw van de 
aarde getreden en is de verduistering totaal, maar dan nog staat de maan 4,5 
graad onder de horizon. Terwijl de zon ondergaat, kruipt de maan echter 
langzaam van onderaf naar de horizon.

Een rode bol aan de horizon

Pas om kwart voor tien verschijnt de maan aan de zuidoostelijke horizon. Omdat 
het nog niet donker is, kan het even duren voordat de donkerrode tot gelige bol 
goed te zien is. Naarmate het meer gaat schemeren, wordt de verduisterde maan 
beter zichtbaar. Omdat de maan zo laag staat, zal hij extra groot lijken. Dat 
maakt het nog indrukwekkender! Wel heeft u een vrije horizon nodig om hem te 
kunnen zien. Ga daarom bij helder weer naar een plek op het platteland met een 
vrij uitzicht op de zuidoostelijke horizon. Of zoek een hoog punt op in uw 
omgeving, zoals bovenin een hoog gebouw.

Na de opkomst van de maan duurt de totale verduistering nog ruim een uur. Om 
23.03 uur zult u aan de rechterbovenkant van de maan een helder randje zien 
verschijnen, veel feller dan de rest van de donkere maan. Dat is het einde van 
de totaliteit. Het eerste stukje van de maan treedt nu uit de aardschaduw. Dit 
lichte stukje wordt langzaam groter en na een half uur is meer dan de helft al 
uit de schaduw tevoorschijn gekomen. Om 0.02 uur is de maan weer helemaal 
verlicht. De maan staat dan slechts 11 graden boven de horizon.

Ook al is de maan weer helemaal zichtbaar, toch is de verduistering nog niet 
helemaal over. De aarde bevindt zich nog in de zogenaamde bijschaduw van de 
aarde. De aarde houdt dan nog een deel van het zonlicht tegen. Zou u op de maan 
staan, dan zag u dat de zon voor een deel bedekt was door de aarde. Toch is het 
zonlicht al zo fel dat het nauwelijks op zal vallen dat de maan nog steeds iets 
donkerder is dan normaal. Om 1.02 uur is de maan ook uit de bijschaduw 
getrokken en is de verduistering helemaal voorbij. 

Vulkaanuitbarstingen

De kleur van de totaal verduisterde maan kan sterk variëren. De ene eclips is 
donkerder dan de andere. Dit heeft te maken met de toestand van onze atmosfeer. 
Zijn er bijvoorbeeld veel vulkaanuitbarstingen geweest, dan zit er veel stof in 
de atmosfeer. Doodat de dampkring dan minder licht doorlaat, krijgt de maan een 
donkerrode tot bruine kleur. Is de atmosfeer helderder, dan neigt de kleur meer 
naar oranje of kopergeel. Omdat de maan tijdens deze verduistering vrij laag 
staat, zal de kleur meer naar rood neigen door de breking van het maanlicht 
door de atmosfeer.

Waar en hoe kijken? 

Om een maansverduistering te bekijken heeft u geen grote telescoop nodig. Het 
verschijnsel is indrukwekkend genoeg om ook met het blote en eventueel een 
verrekijker te bekijken. Beschikt u over een telescoop, dan is het leuk om te 
zien hoe aan het eind van de totaliteit individuele kraters uit de schaduw 
komen. Een maansverduistering is overal te zien waar de maan op dat moment aan 
de hemel staat. U hoeft er dus meestal niet voor op reis. Maar omdat de maan 
bij deze verduistering zo laag staat, moet u wel zorgen voor vrij uitzicht op 
de zuidoostelijke horizon, door bijvoorbeeld naar het platte land te gaan of te 
kijken vanaf een hoog gebouw. 

Diverse publiekssterrenwachten, waaronder Sonnenborgh - museum & sterrenwacht 
in Utrecht en de Cosmos Sterrenwacht in Lattrop, openen deze avond hun deuren 
voor een extra kijkavond. Ook de planeet Saturnus met zijn ringen staat deze 
avond hoog aan de hemel en is dan zeer het bekijken waard. 

Zelf foto's maken

Deze verduistering bij opkomst van de maan is waarschijnlijk erg fotogeniek. 
Probeer eens om er een mooie foto van te maken. Zet uw camera wel op statief 
omdat er langere belichtingstijden nodig zijn. Gebruik de telestand van de 
zoomlens van uw camera of een goede telelens om de maan groter in beeld te 
krijgen. De rode maan boven de horizon moet zo een mooi plaatje opleveren. 
Gebruikt u een echt lange telelens (groter dan 300 mm) of een telescoop, dan 
kunt u de maan vrij in beeld krijgen. Maar door de lage maanstand zal het beeld 
niet zo heel scherp zijn. Zet een compactcamera zo mogelijk op het programma 
voor nachtfoto's. Bij spiegelreflexcamera's kunt u de belichting het beste 
bepalen in het midden van het beeld en daar de maan plaatsen. Met een moderne 
digitale camera kunt u op het scherm snel controleren of de automatische 
belichting goed is en zo mogelijk handmatig langer of korter belichten. 

Mooie foto's kunt u voor publicatie aanbieden aan het tijdschrift Zenit. Zie 
voor meer informatie: 
www.dekoepel.nl/zenit/amateursactief

Meer informatie
Edwin Mathlener, directeur Stichting 'De Koepel'
Zonnenburg 2, 3512 NL Utrecht
030-2311360
info@xxxxxxxxxxx
www.dekoepel.nl

Foto: 
http://www.dekoepel.nl/maansverduistering.jpg
De totaal verduisterde maan neemt vaak een mooie rode kleur aan. 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------

Met vriendelijke groet,

Drs. Marieke Baan
Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie
NOVA Informatie Centrum
Science Park 904
1098 XH Amsterdam

T +31(0)20-5257480
F +31(0)20-5257484
M +31(0)6-14322627

www.astronomie.nl

[PWC-MEDIA] [Nova-perslijst2] Totale maansverduistering op woensdag 15 juni

Other related posts: