Nieuwsbrief Rijksuniversiteit Groningen / nummer 42 / 7 december 2011 Opinie 'Investeren in voorkomen van rampen en conflicten betaalt zich uit' Korten op noodhulp en ontwikkelingshulp kost Nederland op de lange termijn veel geld. Dat zegt Joost Herman, universitair hoofddocent Internationale Betrekkingen en Internationale Organisatie aan de Rijksuniversiteit Groningen. Herman pleit niet alleen voor handhaving van het huidige budget voor ontwikkelingshulp, hij wil daarnaast een groter deel van het geld voor noodhulp besteden aan preventieve programma's die natuurrampen en gewapende conflicten moeten voorkomen. 'Investeren in dergelijke maatregelen is aanzienlijk goedkoper dan dure noodhulpprogramma's en het optuigen van kostbare vredesoperaties', stelt Herman. > lees verder Contact: Joost Herman, tel. 050-363 6014, e-mail: j.herman@xxxxxx -------------------------------------------------------------------------- Promoties Uitzaaiingen huidkanker mogelijk op te sporen met biomarker Melanoom is een kwaadaardige vorm van huidkanker en veroorzaakt meer dan 75 procent van de sterfte van alle huidkankersoorten. In Nederland wordt verwacht dat het aantal nieuw gediagnosticeerde patiënten met melanoom zal toenemen van 2400 patiënten in het jaar 2000 tot 4800 in 2015. Een biomarker lijkt te kunnen helpen bij het vaststellen van uitzaaiingen, zo laat het promotieonderzoek van Schelto Kruijff zien. Mogelijk kunnen met behulp van dit eiwit patiënten geïdentificeerd worden, voor wie aanvullende behandeling van belang is. > lees verder Contact: via de persvoorlichters van het UMCG, tel. 050-361 2200, e-mail: voorlichting@xxxxxxxxxxx Minder zout eten, minder dialyse en minder pillen Matig zout eten, eventueel aangevuld met zoutafdrijvende medicatie (diuretica) is zeer effectief om de standaardbehandeling bij chronische nierziekten te verbeteren. Dat blijkt uit onderzoek van promovenda Maartje Slagman. Haar onderzoek laat zien dat vermijden van overmatig zoutgebruik leidt tot aanzienlijke gezondheidswinst. Juli 2011 verscheen een persbericht naar aanleiding van een publicatie over dit onderzoek in de British Medical Journal. > lees verder Contact: via de persvoorlichters van het UMCG, tel. 050-361 2200, e-mail: voorlichting@xxxxxxxxxxx Nieuwe aanknopingspunten voor immunotherapie bij eierstokkanker Eierstokkanker is de vijfde oorzaak van kankergerelateerde sterfte onder vrouwen in Europa. De ziekte komt relatief weinig voor, maar wordt vaak pas in een laat stadium ontdekt. Daardoor is de kans om de ziekte te overleven gering. Een mogelijke nieuwe behandelvorm is immunotherapie. Promovenda Renee Vermeij onderzocht mogelijkheden op dit vlak. Zij vond aanknopingspunten om de behandeling van eierstokkanker te verbeteren. > lees verder Contact: via de persvoorlichters van het UMCG, tel. 050-361 2200, e-mail: voorlichting@xxxxxxxxxxx Diagnose coeliakie door genetische screening komt dichterbij Promovenda Jihane Romanos onderzocht de mogelijkheid om de diagnose van coeliakie te verbeteren. Uit haar studies blijkt onder meer dat genetische screening nu al een coeliakiediagnose kan helpen uitsluiten, en dat effectieve diagnose van coeliakie op basis van genetische screening steeds dichterbij komt. De bevindingen van genoombrede associatiestudies hebben het genetisch risicomodel verfijnd, stelt Romanos, en maken het mogelijk risicogroepen te identificeren. Romanos concludeert echter dat genetische testen voor coeliakie nog niet geschikt zijn voor klinisch gebruik. Eerst moeten ze verder verfijnd worden met onder meer niet-genetische factoren, zoals de familiegeschiedenis en de aanwezigheid van andere immuun-gerelateerde ziekten. > lees verder Contact: via de persvoorlichters van het UMCG, tel. 050-361 2200, e-mail: voorlichting@xxxxxxxxxxx Belangrijke inzichten in oorzaak coeliakie Dat coeliakie een belangrijke erfelijke component heeft, was al bekend. Welke genen precies verantwoordelijk zijn voor de ziekte en hoe de ziekte precies ontstaat, was verregaand onduidelijk. Het promotieonderzoek van Gosia Trynka heeft baanbrekende nieuwe inzichten op dit vlak opgeleverd. Zij identificeerde maar liefst 31 loci die waarschijnlijk betrokken zijn bij het ontstaan van coeliakie. In totaal zijn er nu veertig risico-loci voor de ziekte bekend, die samen 52 procent van de erfelijkheid verklaren. Delen uit het proefschrift van Trynka werden vorige maand gepubliceerd in toptijdschrift Nature Genetics. > lees verder Contact: via de persvoorlichters van het UMCG, tel. 050-361 2200, e-mail: voorlichting@xxxxxxxxxxx Sociaal-economische ontwikkeling in India Het proefschrift van Janneke Pieters bevat vier studies van de sociaal-economische ontwikkeling in India, gericht op ongelijkheid, de arbeidsparticipatie van vrouwen en de informele sector. Hoewel de Indiase economie de afgelopen twee decennia snel is gegroeid, zijn onderliggende ontwikkelingen minder eenduidig positief. Met meer dan een derde van de volwassen bevolking analfabeet, heeft India een van de meest ongelijke onderwijsverdelingen in de wereld. > lees verder Contact: via de afdeling Communicatie, tel. 050-363 4444, e-mail: communicatie@xxxxxx Afasie: bij kleinere klankverschillen grotere problemen Mensen met afasie (een taalstoornis door hersenletsel) hebben moeite met het waarnemen van klankverschillen, waarbij de problemen toenemen, naarmate de verschillen kleiner worden. De meeste problemen bestaan bij het herkennen van verschillen die door het wel dan niet trillen van de stembanden veroorzaakt worden. Dit blijkt uit onderzoek van promovenda Dörte Hessler. Mensen met afasie, maar ook mensen zonder hersenletsel, hebben veel profijt van het kunnen zien van de mondbewegingen van de spreker. Dit heeft invloed op de hersenreacties van luisteraars. > lees verder Contact: Dörte Hessler, tel. 050-363 5970, e-mail: d.a.hessler@xxxxxx Hersenactiviteit bij alexithymie nader in kaart gebracht Mensen met alexithymie hebben problemen met het verwerken van emoties. Uit het onderzoek van promovenda Katharina Goerlich blijkt dat bij mensen met alexithymie een abnormale hersenactiviteit waarneembaar is wanneer zij emotionele muziek of spraak waarnemen, en wanneer zij zich verplaatsen in de gevoelens van anderen. Goerlich bracht de hersenactiviteit van mensen met alexithymie in kaart met EEG- en MRI-scans. > lees verder Contact: via de persvoorlichters van het UMCG, tel. 050-361 2200, e-mail: voorlichting@xxxxxxxxxxx Meer donkere materie aanwezig dan gedacht Thomas Martinsson onderzocht de hoeveelheid en verdeling van de verschillende dynamische componenten in dertig spiraalstelsels die lijken op onze eigen Melkweg. Hij concludeert dat de lichtgevende massa van spiraalstelsels ongeveer drie keer kleiner is dan algemeen wordt aangenomen. > lees verder Contact: via de afdeling Communicatie, tel. 050-363 4444, e-mail: communicatie@xxxxxx Ecologische rol buoyancy flow onderschat in de aangroei van hoogveen Wouter Patberg toont in zijn proefschrift aan dat in hoogvenen de zogeheten buoyancy flow een tot nu toe onderschatte rol vervult in de aangroei van hoogveen. > lees verder Contact: Wouter Patberg, tel. 050 3632304, e-mail: w.patberg@xxxxxx Nieuwe technieken voor beeldherkenning In haar proefschrift presenteert Kerstin Bunte enkele uitbreidingen van het Learning Vector Quantization algoritme. Het algoritme kan gebruikt worden in een grote verscheidenheid aan applicaties, bijvoorbeeld in software voor medisch beeldherkenning. > lees verder Contact: Kerstin Bunte, e-mail: k.bunte@xxxxxx Elleptische Delsarte oppervlakten Bas Heijne verrichtte wiskundig onderzoek naar de vraag wat de grootst mogelijke rang is die voor de familie van elliptische Delsarte oppervlakken bestaat. Hij deed dit door deze familie in een aantal deelfamilies te verdelen. De maximale rang blijkt 68 te zijn. > lees verder Contact: Bas Heijne, tel. 050 3634069, e-mail: b.l.heijne@xxxxxx Emigratie overal in Europa onderschat Promotie Joop de Beer > persbericht -------------------------------------------------------------------------- Oratie Als je begrijpt wat ik bedoel In de oratie van Wouter Burgerhart staat de relatie en interactie tussen civiel en fiscaal recht centraal; rechtsgebieden die deel uitmaken van zijn leeropdracht. De ontwikkeling van het recht als systeem laat al decennialang een toename van het aantal rechtsgebieden zien, met specialisatie en terreinspecifieke juridische kennis en deskundigheid tot gevolg. Deze specialisatie leidt eveneens tot divergentie in de begripsvorming. Ieder rechtsgebied ontwikkelt als het ware een eigen jargon, waarbij het kan zijn dat dezelfde begrippen een verschillende inhoud hebben of krijgen. Aan de hand van verschillende voorbeelden wordt in de oratie aangetoond dat het gebruik van civielrechtelijke begrippen in het fiscale recht tot systematische vragen en/of problemen kan leiden. De bedoelde 'fricties' worden niet altijd (of te laat) onderkend, of nopen tot reparaties in bijvoorbeeld wetgeving. > lees verder Contact: via de afdeling Communicatie, tel. 050-363 4444, e-mail: communicatie@xxxxxx -------------------------------------------------------------------------- Diversen Centrum voor 'social complexity studies' Het nieuwe interfacultaire Center for Social Complexity Studies (GCSC) van directeur Wander Jager van de Faculteit Economie en Bedrijfskunde brengt kennis samen over sociale complexiteit vanuit verschillende vakgebieden: economie & bedrijfskunde, ecologische & evolutionaire studies, sociologie, ruimtelijke wetenschappen en kunstmatige intelligentie. De centrale onderzoeksvraag is hoe interactie tussen individuen (mensen of dieren) aanleiding geeft tot groepsfenomenen als sociale netwerken of massa gedrag. De website van het GCSCS is nu online: www.rug.nl/gcscs. 'Met spiegelen aan VS doet Nederlandse wetenschap zich tekort' 'Als je de impact van onderzoek afmeet aan werkelijke citaties in plaats van aan de waarde van het tijdschrift waar het in staat, zie je dat de VS minder aan de top staat dan bijvoorbeeld Nederland!' Prof. Wilfred Dolfsma laat op het weblog van de Faculteit Economie en Bedrijfskunde zijn bevindingen op een wereldkaart zien en daarin scoort de VS opvallend ver beneden verwachting. > lees verder Martin van Hees benoemd tot decaan bij Wijsbegeerte Met ingang van 1 januari 2012 wordt prof.dr. Martin van Hees de nieuwe decaan van de Faculteit Wijsbegeerte. Van Hees is hoogleraar ethiek en politieke theorie. Hij studeerde wijsbegeerte en politicologie in Rotterdam, promoveerde in Nijmegen, en is vanaf 1998 verbonden aan de RUG. Hij volgt Michel ter Hark op die de functie van decaan ruim tien jaar vervulde. > lees verder Klaas Knot honorair hoogleraar De president van De Nederlandsche Bank, Klaas Knot, is benoemd tot hoogleraar honorair Economics of Central Banking aan de Faculteit Economie en Bedrijfskunde. Via dit honorair hoogleraarschap zal Knot met enige regelmaat gastcolleges geven in Groningen. Voordat hij afgelopen zomer DNB-president werd, was Knot al hoogleraar Monetary and Banking Institutions aan de RUG. > lees verder Stuart Bunderson honorair hoogleraar Group and Organization Management Professor J. Stuart Bunderson is benoemd tot hoogleraar honorair aan de Faculteit Economie en Bedrijfskunde. De onderzoeksgebieden waar de hoogleraar zich op richt zijn teams, diversiteit en leiderschap. In een onlangs afgerond project ontdekten Bunderson en RUG-collega prof. Gerben van der Vegt dat werkgroepen soms onvoldoende profiteren van nieuwkomers in hun midden. > lees verder -------------------------------------------------------------------------- Agenda Studium Generale Groningen Everything about. Atlantis 12 december 2011 > lees verder Studium Generale Groningen Top 2000 - Leo Blokhuis en Groningse popprofessoren 13 december 2011 > lees verder Meer evenementen: > Universitaire agenda -------------------------------------------------------------------------- Redactie Afdeling Communicatie / Postbus 72, 9700 AB Groningen / 050-363 4444 / communicatie@xxxxxx / www.rug.nl Afmelden Nieuwsbrief E-mail: communicatie@xxxxxx Rijksuniversiteit Groningen De Rijksuniversiteit Groningen behoort tot de top van de Europese research-universiteiten en is internationaal georiënteerd. De universiteit is maatschappelijk actief en voelt zich betrokken bij haar omgeving. Talent, ambitie en prestatie van de 27.000 studenten en 5.500 medewerkers worden waar mogelijk gehonoreerd.