[PWC-MEDIA] [NOVA-perslijst2] Nederlandse ‘big-data’-telescoop vindt eerste exoplaneten rond zeer heldere sterren

  • From: "Baan, Marieke" <H.M.Baan@xxxxxx>
  • To: "<nova-perslijst1@xxxxxxxxxxx>" <nova-perslijst1@xxxxxxxxxxx>, "<nova-perslijst2@xxxxxxxxxxx>" <nova-perslijst2@xxxxxxxxxxx>, "<nova-astronomen@xxxxxxxxxxx>" <nova-astronomen@xxxxxxxxxxx>
  • Date: Fri, 7 Jul 2017 05:39:00 +0000

P E R S B E R I C H T

Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA)
---------------------------------------------------------------------------------------------------
7 juli 2017

Nederlandse ‘big-data’-telescoop vindt eerste exoplaneten rond zeer heldere 
sterren

Astronomen van de Universiteit Leiden hebben de eerste planeten ontdekt met een 
nieuw instrument – de planetenjager MASCARA. Het aan de Sterrewacht Leiden 
ontwikkelde instrument zoekt speciaal naar planeetovergangen rond de helderste 
sterren aan de hemel, waar verrassend genoeg nog nauwelijks eerder naar is 
gezocht. Naar de planeten rond deze helderste sterren kan veel beter 
vervolgonderzoek gedaan worden waardoor ze zeer waardevol zijn. De resultaten 
worden binnenkort gepubliceerd in twee papers in Astronomy & Astrophysics.

MASCARA (Multi-site All-Sky CAmeRA) is een relatief eenvoudig apparaat dat 
bestaat uit vijf camera’s met groothoeklenzen die in een keer de hele hemel 
fotograferen. Het eerste MASCARA-station staat op het Canarische eiland La 
Palma en neemt sinds begin 2015 om de zes seconden zo’n foto, waarmee de 
helderheid van meer dan 50000 sterren wordt vastgelegd.  “De crux zit hem in de 
datastroom – zo’n 15 terabyte per maand - die onmiddellijk verwerkt moet 
worden,” zegt eerste auteur Geert Jan Talens, promovendus in Leiden.  “MASCARA 
is dan eigenlijk ook meer een soort big-data-softwaretelescoop. Van alle 
waargenomen sterren zoeken we uit welke regelmatig een klein beetje zwakker 
zijn doordat er gezien vanaf de aarde een planeet voorlangs schuift.”

De eerste twee planeten die het team nu heeft ontdekt, MASCARA-1b en 
MASCARA-2b, zijn in veel opzichten bijzonder. “Ook al zijn er al meer dan 1000 
sterren met planeetovergangen ontdekt, de meeste daarvan staan ver weg en zijn 
heel zwak,” zegt medeonderzoeker Gilles Otten. “MASCARA-2b is de op-een-na 
helderste ster die een planeetovergang van een reuzenplaneet laat zien. Vorige 
maand is de helderste ontdekt: de transit-survey KELT-9 kaapte die voor onze 
neus weg. De Kelt-ster is slechts 2% helderder.”

De MASCARA-reuzenplaneten zijn flink groter dan Jupiter en draaien in banen van 
slechts enkele dagen rond sterren die veel groter en heter zijn dan onze zon. 
“We kunnen nu dus planeten gaan onderzoeken die zich in zeer extreme 
omstandigheden bevinden,” zegt Ignas Snellen (Sterrewacht Leiden), de leider 
van het MASCARA-project. “De helderheid van de sterren maakt ook allerlei 
belangrijk vervolgonderzoek mogelijk, zoals het karakteriseren van de 
atmosferen in veel meer detail dan voor andere planeten mogelijk is.”

Het MASCARA-project wordt uitgebreid met een tweede station, op het zuidelijk 
halfrond. De telescoop is aangekomen op het La Silla-observatorium van de 
Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) in het noorden van Chili, en zal daar 
binnenkort beginnen met waarnemen.

E I N D E  P E R S B E R I C H T
---------------------------------------------------------------------------------------------------
Meer informatie

Contact:
Ignas Snellen, Sterrewacht Leiden
Tel: 06 30031983
E-mail: snellen@xxxxxxxxxxxxxxxxxx<mailto:snellen@xxxxxxxxxxxxxxxxxx>

Geert Jan Talens, Sterrewacht Leiden
E-mail: talens@xxxxxxxxxxxxxxxxxx<mailto:talens@xxxxxxxxxxxxxxxxxx>

Beeld:

mascara_cameras.jpg: de vijf camera’s van MASCARA (Credit: MASCARA/Snellen)

mascara2_zwaan.tiff: Een van de circa 25.000 foto's die MASCARA iedere nacht 
routineus van de sterrenhemel maakt. De ster MASCARA-2, waarbij het Nederlandse 
team nu een planeet heeft ontdekt, is bij helder weer goed met een verrekijker 
te zien in het sterrenbeeld Zwaan (omcirkeld, rechtsonder van het midden). 
(Credit: MASCARA/Snellen)

Opgemaakt persbericht op www.astronomie.nl/<http://www.astronomie.nl/>
---------------------------------------------------------------------------------------------------

Met vriendelijke groet,

Marieke Baan

Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA)
NOVA Informatie Centrum

Science Park 904
1098 XH Amsterdam
T: 020-5257480
M: 0614322627

www.astronomie.nl
@mariekebaan
[cid:15ADC625-B864-4C1D-B5CA-CF01DAD55986@dynamic.ziggo.nl][cid:A3DFBC64-BC7D-4979-A987-7C5164A4955A@dynamic.ziggo.nl]

JPEG image

Attachment: mascara2_zwaan.tiff
Description: mascara2_zwaan.tiff

_______________________________________________
NOVA-perslijst2 mailing list
NOVA-perslijst2@xxxxxxxxxxx
https://list.uva.nl/mailman/listinfo/nova-perslijst2

Other related posts:

  • » [PWC-MEDIA] [NOVA-perslijst2] Nederlandse ‘big-data’-telescoop vindt eerste exoplaneten rond zeer heldere sterren - Baan, Marieke