[PWC-MEDIA] [NOVA-perslijst2] Nederland bouwt ondersteuningsstructuur hoofdspiegel reuzentelescoop ELT
- From: "Baan, Marieke" <H.M.Baan@xxxxxx>
- To: "<nova-perslijst1@xxxxxxxxxxx>" <nova-perslijst1@xxxxxxxxxxx>, "<nova-perslijst2@xxxxxxxxxxx>" <nova-perslijst2@xxxxxxxxxxx>, "<nova-astronomen@xxxxxxxxxxx>" <nova-astronomen@xxxxxxxxxxx>
- Date: Thu, 19 Apr 2018 13:02:23 +0000
P E R S B E R I C H T
Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA)
---------------------------------------------------------------------------------------------------
19 april 2018
Nederland bouwt ondersteuningsstructuur hoofdspiegel reuzentelescoop ELT
VDL ETG Projects, onderdeel van VDL Groep, gaat de ondersteuningsstructuur
bouwen voor de hoofdspiegel van de Extremely Large Telescope (ELT) in
Noord-Chili. De Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) heeft ’s werelds
grootste optische/infraroodtelescoop in aanbouw op een ruim 3000 meter hoge
bergtop nabij de Paranal-sterrenwacht. De ondersteuningsstructuur bestaat uit
798 draagstructuren voor spiegelsegmenten, die samen de hoofdspiegel (met een
diameter van ruim 39 meter) van de telescoop vormen. Met de order, die een
looptijd heeft van ongeveer vijf jaar, zijn enkele tientallen miljoenen euro’s
gemoeid.
Op het ESO-hoofdkantoor in Garching bei München in Duitsland hebben
ESO-directeur-generaal Xavier Barcons en president-directeur Willem van der
Leegte van VDL Groep vandaag het contract ondertekend. Willem van der Leegte:
“Geweldig dat ESO ons deze prestigieuze order gunt; dit is voor het eerst in 20
jaar dat er weer een contract van deze omvang op het gebied van de sterrenkunde
naar een Nederlandse partij gaat. Dit project is een geweldig visitekaartje
voor de Europese hightechindustrie. Hiermee kan de VDL Groep zich verder
profileren als hightechspeler. Het vormt een springplank naar onze
betrokkenheid bij toekomstige ESO-telescopen.”
De grootte van de ELT is vergelijkbaar met die van een voetbalstadion. Het
‘oog’ van de telescoop is bijna zo groot als een half voetbalveld en zal meer
licht opvangen dan alle grote, professionele optische telescopen van dit moment
bij elkaar. De ELT zal onder meer worden ingezet bij het karakteriseren van
exoplaneten, het onderzoek naar de vroegste stadia van het ontstaan van sterren
en hun planetenstelsels, de detectie van water en organische moleculen in de
protoplanetaire schijven rond jonge sterren, de zoektocht naar de allereerste
objecten in het heelal, en het ontstaan en de evolutie van sterrenstelsels.
De hexagonale, mechatronische ondersteuningsstructuur houdt de hoofdspiegel van
de telescoop voortdurend in de gewenste vorm, met nanometerprecisie. VDL ETG
Projects neemt de bouw van deze structuren voor zijn rekening. Het ontwerp is
samen met TNO tot stand gekomen, ondersteund door de Nederlandse
Onderzoekschool Voor Astronomie (NOVA). De hoofdspiegel zal daarmee de grootste
telescoop zijn voor waarnemingen in zichtbaar licht. NOVA-directeur Wilfried
Boland: “De segmentsteunen vormen samen de ruggengraat van de hoofdspiegel en
houden elk van de 798 spiegelsegmenten op hun plaats. Sensoren en actuatoren
bewaken en controleren de vorm en positie van elk segment met zeer grote
nauwkeurigheid. Het is een technologische uitdaging omdat de constructie niet
alleen heel accuraat moet zijn, maar bovendien zo’n dertig jaar moet meegaan en
altijd nauwkeurig moet werken. De kwaliteit van astronomische waarnemingen met
de ELT wordt mede door dit onderdeel bepaald.”
Het is onmogelijk om de hoofdspiegel van 39 meter diameter uit één stuk te
maken. Daarom wordt de spiegel opgebouwd uit 798 zeshoekige spiegelsegmenten
van ongeveer 1,4 meter groot en 5 centimeter dik. Ieder spiegelsegment heeft
drie eigen draagstructuren en wordt met meerdere elektromotoren aangedreven
waardoor de spiegel continu van vorm verandert en zeer nauwkeurig wordt
gepositioneerd. Het voortdurend corrigeren gebeurt door 9 elektromotoren op
ieder frame en 3 elektromotoren onder ieder frame. De spiegels vervuilen op den
duur en moeten om de 2 tot 3 jaar worden voorzien van een nieuwe reflecterende
laag. De spiegels moeten geregeld worden vervangen. Daarom worden er in totaal
bijna 950 spiegelsegmenten en draagstructuren gebouwd.
De ministeries van OCW en EZK zijn zeer verheugd dat het Nederlandse
bedrijfsleven, in samenwerking met de kennisinstellingen, een waardevolle
bijdrage heeft geleverd aan deze grote internationale faciliteit voor
wetenschappelijk onderzoek. Hierbij vloeien de Nederlandse
overheidsinvesteringen in wetenschappelijke faciliteiten van wereldformaat voor
een groot deel weer terug naar ons land.
Voor de realisatie van de ELT hebben alle ESO-lidstaten gezamenlijk een bedrag
van ruim één miljard euro beschikbaar gesteld. De bouw van de fundering van de
ELT is al gestart. De telescoop zal in 2024 operationeel zijn.
E I N D E P E R S B E R I C H T
---------------------------------------------------------------------------------------------------
Meer informatie
Nederlandse samenwerking
VDL ETG Projects werkt al een kleine tien jaar voor de ELT. In 2010 zijn met
TNO de eerste prototypes gemaakt voor de ondersteuningsstructuur voor de
telescoop. Vier jaar later, in 2014, hebben VDL en TNO met NOVA als adviseur
een contract binnengehaald voor het ontwerp van de definitieve prototypes van
de draagconstructies en de bouw van zes frames. TNO gebruikt zijn ervaring op
het gebied van optische instrumentatie en precisiemechanica voor ruimtevaart,
astronomie en halfgeleiderindustrie voor het ontwerpen en testen van structuren
die op nanometerschaal (een miljoenste millimeter) gepositioneerd moeten
worden. VDL ETG, eveneens met veel ervaring in de halfgeleiderindustrie,
analytical en een Science & Technology-segment, heeft met name de expertise om
precisie-mechatronische systeemontwerpen te optimaliseren ten behoeve van
kostenbeheersing, betrouwbaarheid en onderhoud. Dit alles om het uiteindelijke
ontwerp op economisch verantwoorde wijze in massaproductie te vervaardigen.
NOVA, het samenwerkingsverband van sterrenkundige instituten aan de Nederlandse
universiteiten, heeft specialistische kennis van het gebruik van grote
telescopen en de optimalisatie van de wisselwerking tussen de telescoop en de
wetenschappelijke instrumentatie achter de telescoop. Gezamenlijk verzekeren
zij ESO van een optimale synergie tussen bovengenoemde belangrijke disciplines.
De order van vandaag, gegund aan VDL ETG Projects, omvat dus de serieproductie
van de ondersteuningsstructuur.
Contact:
Wilfried Boland, uitvoerend directeur Nederlandse Onderzoekschool voor
Astronomie (NOVA)
E-mail: boland@xxxxxxxxxxxxxxxxxx<mailto:boland@xxxxxxxxxxxxxxxxxx>
Tel: +31 (0)71 5275873 / +31 (0)6 28621329
VDL Groep, Afdeling Communicatie
Tel: +31 (0)40 292 50 00
Miel Timmers, woordvoerder VDL Groep
Tel: +31 (0)6 14 76 70 66
Beeld:
Prototype © VDL Groep
Meer foto’s van de ondertekening:
https://www.eso.org/public/netherlands/announcements/ann18028/?nolang
Beeld van de ELT: https://www.eso.org/public/images/archive/category/elt/
Links:
www.vdlgroep.com<http://www.vdlgroep.com/>
https://www.eso.org/public/netherlands/announcements/ann18028/?nolang<https://www.eso.org/public/netherlands/announcements/ann180xx-m1ss/?nolang>
Opgemaakt persbericht op www.astronomie.nl/<http://www.astronomie.nl/>
---------------------------------------------------------------------------------------------------
Met vriendelijke groet,
Marieke Baan
Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA)
NOVA Informatie Centrum
Science Park 904
1098 XH Amsterdam
T: 020-5257480
M: 0614322627
www.astronomie.nl<http://www.astronomie.nl/>
@mariekebaan
[cid:C91E9D87-8877-4641-81DD-416BBE030A93@wifi.ns.nl]
NOVA-perslijst2 mailing list
NOVA-perslijst2@xxxxxxxxxxx
https://list.uva.nl/mailman/listinfo/nova-perslijst2
Other related posts:
- » [PWC-MEDIA] [NOVA-perslijst2] Nederland bouwt ondersteuningsstructuur hoofdspiegel reuzentelescoop ELT - Baan, Marieke
