[PWC-MEDIA] [NOVA-perslijst2] Meer actieve zwarte gaten dan gedacht

  • From: Marieke Baan <h.m.baan@xxxxxx>
  • To: "nova-perslijst1@xxxxxxxxxxx" <nova-perslijst1@xxxxxxxxxxx>, "nova-perslijst2@xxxxxxxxxxx" <nova-perslijst2@xxxxxxxxxxx>, "nova-astronomen@xxxxxxxxxxx" <nova-astronomen@xxxxxxxxxxx>
  • Date: Thu, 20 Dec 2012 09:02:45 +0100

P E R S B E R I C H T
 
Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA)
---------------------------------------------------------------------------------------------------
20 december 2012
 
Meer actieve zwarte gaten dan gedacht
 
Recordbrekende waarnemingen met een wereldwijd netwerk van radiotelescopen 
hebben laten zien dat zwarte gaten in de kernen van verre sterrenstelsels vaker 
actief zijn - en daardoor groeien - dan werd gedacht. Dit is het resultaat van 
onderzoek van de astronomen Chi, Barthel en Garrett uit Groningen en Dwingeloo, 
dat binnenkort verschijnt in Astronomy & Astrophysics.
 
Ook in op het eerste gezicht normale sterrenstelsels blijken zwarte gaten 
aanwezig te zijn die materie verorberen en daardoor gestaag groeien. De felle, 
exotische straling die gewoonlijk het resultaat is van deze zogenaamde 
accretieprocessen blijkt volledig te zijn
verduisterd in de sterrenstelsels. Alleen een netwerk van zeer gevoelige 
radiotelescopen kan deze processen detecteren, zo concluderen de Nederlandse 
astronomen. Daarmee is het vermoeden bewezen dat de zwakke radiostraling die 
vele sterrenstelsels in het verre, vroege heelal vertonen, voor een deel het 
gevolg is van accretie door hun zwarte gaten.

Traditionele radiotelescopen zoals die in Westerbork kunnen de precieze aard 
van die radiostraling niet bepalen. Daarvoor is de techniek van Very Long 
Baseline Interferometry (VLBI) nodig, waarbij een netwerk van radiotelescopen 
in verscheidene landen of continenten simultaan naar een en hetzelfde object 
kijkt. De vele gigabytes aan gegevens van de afzonderlijke telescopen worden 
later samengevoegd. Deze techniek simuleert op een digitale manier een 
radiotelescoop met een afmeting van duizenden kilometers in diameter, en 
daardoor met een zeer grote beeldscherpte en gevoeligheid.
 
Gebruikmakend van zo’n VLBI-netwerk van zestien radiotelescopen op twee 
continenten - Europa en de Verenigde Staten - kon een tot voor enkele jaren 
geleden onmogelijk geachte recordgevoeligheid en –afbeeldingsscherpte worden 
bereikt, waarmee de accretie-activiteit van de verre sterrenstelsels 
ondubbelzinnig werd aangetoond.
 
"We weten dat veel sterrenstelsels zwarte gaten hebben. Die moeten natuurlijk 
wel groeien tot wat ze zijn en het lijkt erop dat we dankzij deze 
VLBI-waarnemingen van de sterrenstelsels in het noordelijke Hubble Deep Field 
die groei nu echt waarnemen", zeggen de hoogleraren prof. Peter Barthel van het 
Kapteyn Instituut van de Groningse Rijksuniversiteit en prof. Michael Garrett 
van ASTRON in Dwingeloo.
 
Barthel voegt daar aan toe: “We zijn trots op deze resultaten, maar wat ons 
vooral bijblijft, is dat degene die het grootste aandeel in deze studie had 
niet meer onder ons is”. Promovendus Seungyoup Chi, afkomstig uit Zuid-Korea, 
overleed aan de gevolgen van een ernstige ziekte in het jaar dat hij de 
doctorstitel in Groningen zou behalen. ”Deze publicatie verschijnt dus postuum, 
mede in zijn nagedachtenis", aldus Barthel en Garrett, destijds de begeleiders 
van promovendus Chi.
 
E I N D E  P E R S B E R I C H T
---------------------------------------------------------------------------------------------------
Meer informatie
 
Contact:
 
Prof. dr. Peter Barthel, Kapteyn Instituut, Rijksuniversiteit Groningen
Tel: 050-363 4064/ 06-11391826
E-mail: p.d.barthel@xxxxxx 
 
Prof. Michael A. Garrett
General Director & Scientific Director ASTRON Netherlands Institute for Radio 
Astronomy
Tel: +31 521 595126/+31 521595119
E-mail: garrett@xxxxxxxxx
 
Artikel: De publicatie "Deep, wide-field, global VLBI observations of the 
Hubble Deep Field-North and the Hubble Flanking Fields"
door S. Chi, P.D. Barthel en M.A. Garrett verschijnt begin 2013 in Astronomy & 
Astrophysics.
 
Opgemaakt persbericht op www.astronomie.nl/
---------------------------------------------------------------------------------------------------
 
Met vriendelijke groet,

Drs. Marieke Baan
Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie
NOVA Informatie Centrum
Science Park 904
1098 XH Amsterdam

T +31(0)20-5257480
F +31(0)20-5257484
M +31(0)6-14322627

www.astronomie.nl









_______________________________________________
NOVA-perslijst2 mailing list
NOVA-perslijst2@xxxxxxxxxxx
https://list.uva.nl/mailman/listinfo/nova-perslijst2

Other related posts:

  • » [PWC-MEDIA] [NOVA-perslijst2] Meer actieve zwarte gaten dan gedacht - Marieke Baan