P E R S B E R I C H T
Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA)
---------------------------------------------------------------------------------------------------
25 december 2021
James Webb Ruimtetelescoop succesvol gelanceerd
De James Webb Ruimtetelescoop (Webb in het kort) is vanmiddag aan boord van een
Ariane 5-draagraket succesvol gelanceerd vanaf de Europese basis in Kourou,
Frans-Guyana. Na de lancering en het loskoppelen heeft het
missiecontrolecentrum in Baltimore (VS) bevestigd dat het zonnepaneel is
uitgevouwen en het observatorium in goede staat verkeert.
De komende maand zal Webb, een internationaal samenwerkingsverband van NASA,
ESA en het Canadese ruimtevaartagentschap (CSA), naar het tweede Lagrangepunt
(L2) reizen. Van daaruit uit zal Webb het heelal in het infrarood bestuderen.
De telescoop moest voor de lancering zorgvuldig worden opgevouwen in de
speciaal aangepaste Ariane 5-capsule, die ongeveer drie minuten na de lancering
werd afgestoten. Ariane 5 begon toen aan een speciale kantelmanoeuvre om Webb
tegen de straling van de zon te beschermen. Na 27 minuten werd de telescoop
losgelaten en de bovenste rakettrap afgeworpen.
Ook Nederlandse ontwerpers, ingenieurs en astronomen werkten de afgelopen 25
jaar mee aan twee van de vier wetenschappelijke instrumenten op Webb, MIRI en
NIRSpec. Het hart van de MIRI-spectrometer is zelfs in Nederland ontworpen en
gebouwd onder leiding van de Optisch-Infraroodgroep van de Nederlandse
Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA). Naast Nederlandse universiteiten
droegen onder andere ook TNO, ASTRON en SRON bij aan de ontwikkeling van deze
spectrometer.
Na de lancering klappen de telescoop en het zonneschild in enkele weken tijd
helemaal uit en vliegt Webb ver voorbij de maan naar het tweede Lagrangepunt.
Het duurt maanden voordat de instrumenten helemaal zijn afgekoeld en getest
kunnen worden. Medio 2022 worden de eerste resultaten verwacht.
“We kijken nu uit naar de prachtige beelden en spectra die Webb zal genereren.
De Europese astronomische gemeenschap is enthousiast om de resultaten te zien
van de 33% beschikbare waarneemtijd die zij in competitie hebben gewonnen voor
Webb's eerste
jaar<https://www.esa.int/Science_Exploration/Space_Science/Webb/Selection_of_the_first_James_Webb_Space_Telescope_General_Observer_Scientific_Programmes>,”
zegt ESA’s Webb projectwetenschapper Antonella Nota.
Ewine van Dishoeck (Europese co-PI van MIRI) is opgelucht dat de lancering
volgens het spoorboekje is gegaan. “Het spannendste deel van Webb’s reis naar
L2 begint nu”, zegt Van Dishoeck. “De komende weken worden het zonneschild en
de spiegel uitgevouwen. Hoewel alles natuurlijk heel minutieus is getest,
blijft dit enorm spannend.”
E I N D E P E R S B E R I C H T
---------------------------------------------------------------------------------------------------
Meer informatie
Over NOVA:
De Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA) is het
samenwerkingsverband van de sterrenkundige instituten van de universiteiten van
Amsterdam, Groningen, Leiden en Nijmegen. Toponderzoekschool NOVA heeft als
missie het uitvoeren van baanbrekend sterrenkundig onderzoek, het opleiden van
jonge astronomen op het hoogste internationale niveau en het delen van nieuwe
ontdekkingen met de samenleving. De NOVA-laboratoria zijn gespecialiseerd in
het bouwen van state-of-the-art optische/infrarood- en
submillimeter-instrumentatie voor de grootste telescopen op aarde.
Foto: Webb_liftoff. Credit: ESA/CNES/Arianespace
Meer beelden en video’s van Webb en de lancering bij ESA:
https://www.esa.int/ESA_Multimedia/Search?SearchText=webb&result_type=images
https://www.esa.int/ESA_Multimedia/Missions/Webb/(result_type)/videos
www.astronomie.nl/<http://www.astronomie.nl/>
---------------------------------------------------------------------------------------------------
[cid:8C288074-FDCB-4667-B232-2FE17BC0B791]