[PWC-MEDIA] [NOVA-perslijst2] Experimenteel bewijs voor grote invloed microscopisch kleine stofdeeltjes in het heelal
- From: "Baan, Marieke" <H.M.Baan@xxxxxx>
- To: "nova-perslijst1@xxxxxxxxxxx" <nova-perslijst1@xxxxxxxxxxx>, "nova-perslijst2@xxxxxxxxxxx" <nova-perslijst2@xxxxxxxxxxx>, "nova-astronomen@xxxxxxxxxxx" <nova-astronomen@xxxxxxxxxxx>
- Date: Tue, 26 Feb 2013 13:46:55 +0000
P E R S B E R I C H T
Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA)
---------------------------------------------------------------------------------------------------
Groningen, 26 februari 2013
Experimenteel bewijs voor grote invloed microscopisch kleine stofdeeltjes in
het heelal
Een Frans/Nederlands team van astronomen, onder wie Stéphanie Cazaux uit
Groningen, heeft met laboratoriumproeven aangetoond dat moleculen op
microscopisch kleine stofdeeltjes in de ruimte, direct in de gasfase kunnen
komen. Dit resultaat kan belangrijke gevolgen hebben voor theorieën over de
chemische samenstelling van het heelal en de manier waarop sterren worden
gevormd. Het resultaat is vandaag online gepubliceerd op Nature Scientific
Reports.
Al in de jaren '60 van de vorige eeuw was duidelijk dat in gebieden waar
sterren en planeten worden geboren, stofdeeltjes belangrijk zijn voor de
productie van de meest simpele tot zeer complexe moleculen die in het heelal
voorkomen. Maar het precieze mechanisme - waardoor moleculen die op het
oppervlak van de stofkorreltjes zijn gemaakt, onmiddellijk tot gas
transformeren en weer de ruimte ingaan - was onbekend.
Om te onderzoeken hoe de moleculen op stofkorreltjes in de gasfase komen,
hebben de astronomen in het lab de vorming van water op silicaten bestudeerd.
Deze soort mineralen is gekozen omdat hiermee de stofkorreltjes in de ruimte zo
goed mogelijk worden nagebootst. Eerst werd moleculair zuurstof (O2) op het
oppervlak gebracht, dat was afgekoeld tot een zeer lage temperatuur van 10
graden Kelvin (-263 graden Celsius). Vervolgens werden waterstofatomen op
hetzelfde oppervlak aangebracht, die daarna werden bedekt met O2. Uit metingen
met een massaspectrometer bleek dat 90% van de zojuist gevormde moleculen,
direct het oppervlak weer verlieten en gas vormden. Dit proces heet chemische
desorptie.
Over desorptie is veel gespeculeerd, en het mechanisme is nu voor het eerst in
het lab aangetoond. Het proces van desorptie is wel eerder in astrochemische
modellen van stervorming meegenomen, maar met geschatte waarden. De ontdekking
zal daarom gevolgen hebben voor stervormingstheorieën. De hoeveelheid
gasmoleculen in een wolk die ineenstort onder zijn eigen gewicht om een ster te
vormen, is namelijk bepalend voor de snelheid waarmee de stervorming
plaatsvindt, het aantal sterren en hun uiteindelijke massa. “Onze experimenten
laten zien dat de microscopisch kleine stofdeeltjes in het heelal een directe
impact hebben op de chemie van astrofysische objecten”, zegt Cazaux. “Dit heeft
grote consequenties voor de interpretatie en analyse van veel objecten in het
heelal, maar ook voor ons begrip van stervorming.”
De experimenten zijn uitgevoerd op het LERMA-lab van de Universiteit van
Cergy-Pontoise in Parijs.
E I N D E P E R S B E R I C H T
---------------------------------------------------------------------------------------------------
Meer informatie:
Contact: Stephanie Cazaux, Kapteyn instituut Rijksuniversiteit Groningen
E-mail: cazaux@xxxxxxxxxxxx<mailto:cazaux@xxxxxxxxxxxx>
Artikel: Dulieu, F. et al. How micron-sized dust particles determine the
chemistry of our Universe. Sci. Rep. 3, 1338
http://www.nature.com/srep/2013/130226/srep01338/full/srep01338.html
DOI:10.1038/srep01338 (2013)
Beeld: Schematische weergave van chemische desorptie op microscopisch kleine
stofkorreltjes in de ruimte
Opgemaakt persbericht op www.astronomie.nl/
---------------------------------------------------------------------------------------------------
Met vriendelijke groet,
Drs. Marieke Baan
Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA)
NOVA Informatie Centrum
Science Park 904
1098 XH Amsterdam
T +31(0)20-5257480
F +31(0)20-5257484
M +31(0)6-14322627
www.astronomie.nl
[cid:FC343D60-FDAC-408A-9AA1-EE1B32405384@wireless.uva.nl]
_______________________________________________
NOVA-perslijst2 mailing list
NOVA-perslijst2@xxxxxxxxxxx
https://list.uva.nl/mailman/listinfo/nova-perslijst2
Other related posts:
- » [PWC-MEDIA] [NOVA-perslijst2] Experimenteel bewijs voor grote invloed microscopisch kleine stofdeeltjes in het heelal - Baan, Marieke
