[PWC-MEDIA] [NOVA-perslijst2] Drie planeten in leefbare zone van nabije ster

"Baan, Marieke" <H.M.Baan@xxxxxx> · Tue, 25 Jun 2013 10:01:32 +0000

P E R S B E R I C H T

Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO)
---------------------------------------------------------------------------------------------------
25 juni 2013

Drie planeten in leefbare zone van nabije ster

Een team van astronomen heeft met een combinatie van nieuwe waarnemingen en 
bestaande gegevens van het HARPS-instrument van de 3,6-meter ESO-telescoop 
ontdekt dat het planetenstelsel van de ster Gliese 667C minstens zes planeten 
telt. Maar liefst drie van deze planeten zijn ‘superaardes’ die zich in de zone 
rond de ster bevinden waar vloeibaar water en eventueel ook leven kan bestaan. 
Daarmee is dit het eerste planetenstelsel dat we kennen met een volgepakte 
leefbare zone.

Gliese 667C is een heel goed onderzochte ster van iets meer dan een derde 
zonsmassa. Hij is het minst heldere lid van een drievoudige ster, bekend als 
Gliese 667 (of GJ 667), die op een afstand van 22 lichtjaar in het sterrenbeeld 
Schorpioen staat. Dat is erg dichtbij – veel dichterbij dan de sterren die met 
telescopen zoals de op planeten jagende Kepler-ruimtetelescoop worden 
onderzocht.

Eerdere onderzoeken hadden al laten zien dat er drie planeten rond Gliese 667C 
draaien, waarvan één in de leefbare zone. En nu heeft een team van astronomen, 
onder leiding van Guillem Anglada-Escudé van de Universiteit van Göttingen 
(Duitsland) en Mikko Tuomi van de Universiteit van Hertfordshire (VK), het 
stelsel opnieuw onderzocht door nieuwe HARPS-waarnemingen en gegevens van 
andere telescopen aan het al bestaande beeld toe te voegen. Ze hebben 
aanwijzingen gevonden dat er mogelijk zeven planeten om de ster cirkelen. Vanaf 
deze planeten zijn de beide andere sterren van het Gliese 667-stelsel overdag 
waarneembaar als zeer heldere sterren, en ’s nachts geeft dit tweetal ongeveer 
net zoveel licht als onze volle maan. De nieuwe planeten vullen de leefbare 
zone rond Gliese 667C helemaal op: meer ruimte voor stabiele planeetbanen is er 
niet.

"Uit eerder onderzoek wisten we al dat de ster drie planeten had, en dus wilden 
we kijken of er nog meer waren", zegt Tuomi. "Door nieuwe waarnemingen toe te 
voegen en bestaande gegevens nog eens goed te bekijken, konden we het bestaan 
van de eerste drie bevestigen en nog verschillende andere aantonen. Het 
ontdekken van drie lichte planeten in de leefbare zone van de ster is heel 
spannend!"

Drie van deze planeten blijken superaardes te zijn – planeten die zwaarder zijn 
dan de aarde, maar lichter dan planeten als Uranus of Neptunus – die zich 
binnen de leefbare zone van hun ster bevinden, de smalle gordel rond de ster 
waar, onder de juiste omstandigheden, vloeibaar water aanwezig kan zijn. Het is 
voor het eerst dat drie van zulke planeten in de leefbare zone van een en 
hetzelfde stelsel zijn waargenomen.

"Het aantal potentieel leefbare planeten in onze Melkweg neemt sterk toe als we 
rond elke lichte ster verscheidene van deze planeten mogen verwachten. In 
plaats van bij tien sterren naar één potentieel leefbare planeet te zoeken, 
weten we nu dat we ook naar één ster kunnen kijken en er diverse ontdekken", 
aldus coauteur Rory Barnes (Universiteit van Washington, VS).

Gebleken is dat de Melkweg wemelt van de compacte planetenstelsels rond 
zonachtige sterren. Bij zulke sterren zijn planeten die op geringe afstand rond 
hun moederster draaien heel heet en waarschijnlijk niet leefbaar. Maar bij 
koele, zwakke sterren zoals Gliese 667C is dat anders. Daarbij ligt de 
volledige leefbare zone binnen een baan met de omvang van die van Mercurius – 
heel dicht bij de ster dus. Gliese 667C is het eerste voorbeeld van zo’n lichte 
ster die meer dan één mogelijke rotsachtige planeet in zijn leefbare zone heeft.

De ESO-wetenschapper die verantwoordelijk is voor HARPS, Gaspare Lo Curto, 
merkt op: "Dit spannende resultaat is grotendeels te danken aan de kracht van 
HARPS en zijn bijbehorende software, en onderstreept tevens de waarde van het 
ESO-archief. Het is ook heel goed om te zien dat verschillende onafhankelijke 
onderzoeksteams dit unieke instrument benutten en de hoogst mogelijke precisie 
bereiken."

Anglada-Escudé concludeert: "Deze nieuwe resultaten benadrukken hoe waardevol 
het kan zijn om gegevens opnieuw op deze manier te analyseren en de resultaten 
van verschillende teams met verschillende telescopen met elkaar te combineren".

E I N D E  P E R S B E R I C H T
---------------------------------------------------------------------------------------------------
Meer informatie, links en afbeeldingen op de Nederlandstalige ESO-website: 
http://www.eso.org/public/netherlands/news/eso1328/

Opgemaakt persbericht op www.astronomie.nl/
---------------------------------------------------------------------------------------------------
Met vriendelijke groet,

Drs. Marieke Baan
Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA)
NOVA Informatie Centrum
Science Park 904
1098 XH Amsterdam

T +31(0)20-5257480
F +31(0)20-5257484
M +31(0)6-14322627

www.astronomie.nl

_______________________________________________
NOVA-perslijst2 mailing list
NOVA-perslijst2@xxxxxxxxxxx
https://list.uva.nl/mailman/listinfo/nova-perslijst2

[PWC-MEDIA] [NOVA-perslijst2] Drie planeten in leefbare zone van nabije ster

Other related posts: