Moleculaire zelfassemblage sturen over verschillende routes Resultaten onderzoekers TU Eindhoven gepubliceerd in tijdschrift Nature Onderzoekers van de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e) zijn erin geslaagd een proces van moleculaire zelfassemblage over verschillende routes te volgen en te sturen. Waar voorheen werd gedacht dat de moleculen als vanzelf de juiste structuur vormen, laat dit onderzoek zien dat de assemblage verschillende routes kan volgen, met verschillende resultaten; in dit geval links- en rechtsdraaiende polymeerketens. De nieuwe inzichten zijn van groot belang voor het begrip van supramoleculaire polymeren, waarin kleine verschillen in de manier waarop moleculaire bouwblokjes zijn gestapeld, grote invloed hebben op de materiaaleigenschappen. De resultaten staan vanaf vandaag online bij Nature. Eerste auteur van het artikel is ir. Peter Korevaar (25) die promotieonderzoek doet onder begeleiding van dr. ir. Tom de Greef en prof.dr. Bert Meijer, Spinozaprijswinnaar in 2001 Bij moleculaire zelfassemblage organiseren moleculaire bouwblokjes zichzelf tot een structuur, een zogeheten supramoleculaire structuur. In de levende natuur komt dit veel voor, bijvoorbeeld bij de vorming van celmembranen. Het beheersen van de principes van moleculaire zelfassemblage opent de deur naar het creëren van totaal nieuwe materialen met heel bijzondere eigenschappen, bijvoorbeeld zelfreparerende coatings. De eigenschappen van deze materialen worden sterk beïnvloed door de manier waarop de bouwblokjes gestapeld zijn; een klein verschil in stapeling kan tot heel andere eigenschappen leiden. Daarom is het van groot belang het assemblageproces in detail te begrijpen en subtiel te kunnen manipuleren. Korevaar en zijn mede-onderzoekers gebruiken voor hun experimenten een moleculair bouwblokje dat makkelijk te bestuderen is via spectroscopie: S-chiraal oligo(p-phenyleenvinyleen), ofwel SOPV. Dit soort moleculen wordt vaker gebruikt in organische elektronica, waarbij kleine verschillen in de stapeling grote verschillen in materiaaleigenschappen opleveren. SOPV vormt bij de start van het assemblageproces eerst wanordelijke clustertjes, welke vervolgens doorgroeien in keurig gestapelde linksdraaiende ‘wenteltrappen’. Tot nog toe werd aangenomen dat de zelfassemblage van een molecuul maar één eindproduct kan opleveren en dat de tussenliggende processtappen er niet toe deden, en te snel verliepen om überhaupt te bestuderen, aldus De Greef. Dit blijkt nu een misvatting: de tussenliggende processtappen zijn van groot belang en leiden tot verschillende varianten. Zo bleek dat wanneer het assemblage proces van SOPV snel plaats vindt, er wenteltrappen met omgekeerde draairichting gevormd worden. Door tijdelijke toevoeging van wijnsteenzuur, een klein molecuul dat aan de SOPV moleculen klikt, kan het assemblageproces volledig richting deze alternatieve vorm worden gestuurd. Gedetailleerde studies laten zien dat de twee verschillende wenteltrappen elkaar beconcurreren op de beschikbare moleculen als bouwsteen. Korevaar: “Deze kennis heeft belangrijke consequenties voor de optimale zelfassemblage en kunnen we nu gaan gebruiken voor meer toegepaste supramoleculaire systemen, die veel minder gemakkelijk te volgen zijn.” Korevaar doet zijn onderzoek bij het Institute for Complex Molecular Systems (ICMS) van de TU Eindhoven. Het ICMS is een instituut dat topwetenschappers uit meerdere disciplines bijeenbrengt rond de vraag: in hoeverre kunnen we grip krijgen op moleculaire zelfassemblage? Het artikel Pathway Complexity in Supramolecular Polymerization is op 18 januari 2012 online verschenen op de website van Nature, en zal binnenkort ook in de papieren editie verschijnen. De auteurs zijn Peter Korevaar, Subi George, Bart Markvoort, Maarten Smulders, Peter Hilbers, Albert Schenning, Tom de Greef en Bert Meijer, allen van de TU Eindhoven. Het DOI-nummer is 10.1038/nature10720. [http://files.smart.pr/5b/daceef4319807f17393cf98cfb1be2/TUeLOG_P_40px_RGB.jpg] Noot voor de redactie (niet voor publicatie): Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Peter Korevaar: 06 2027 2084, 040 247 3104, p.a.korevaar@xxxxxx<mailto:p.a.korevaar@xxxxxx>. Ook kunt u contact opnemen met wetenschapsvoorlichter Ivo Jongsma (040 247 2110, 06 4194 2160, i.l.a.jongsma@xxxxxx<mailto:i.l.a.jongsma@xxxxxx>). Bijgevoegd treft u een diagram dat de vorming van draaiende polymeerketens van SOPV illustreert. Tevens bijgevoegd treft u een rechtenvrije foto. Fotobijschrift: Onderzoekers Peter Korevaar (links) en Tom de Greef. De blauwe wenteltrapjes stellen de schroefvormige aggregaten voor waarvan het zelf-assemblageproces in de Nature-paper beschreven is. In de maatkolfjes zitten oplossingen van OPV-moleculen, de moleculaire bouwsteen voor deze supramoleculaire polymeren. Foto: Bart van Overbeeke. Attachments * TU-Eindhoven-Korevaar-deGreef-Moleculaire-zelfassemblage.jpg<http://mail.smart.pr/wf/click?upn=6GI4zadZkZqqytvmiqek1fDWyrFAuvqbTH-2BSK1MhstGvg8Y5ZmhbxCHv9gFHsCxHejK5T4HBfxljR-2Fe39M-2F2iLCVVnoQO1i3YE61-2BhgJEFklUXtR7p6ChRSV1Ip2GVR2hTlucd684Z5zZmOyb8px-2F4WvNDT4AJpupgUSuHv5KS0-3D_lDVCDMK6NqrJ1G0JV-2FDw98y1R-2FvQk6oTi0o-2BJNqm2umFDTPqP7G0i9vuhqooa5DdMO8P3aM2mH0IwltDkelDX0DVXzW3sfSKBiTLrLsXRSMNsdY-2Fjxvt-2FVB3oDJOYTTKEBFeN-2Bd3Z7uOr9QxK0pGCA-3D-3D> * TU-Eindhoven-Korevaar-diagram.jpg<http://mail.smart.pr/wf/click?upn=6GI4zadZkZqqytvmiqek1RPU1d43Fw44-2BpLpQIgesI0ngDh08RV5gT2CvhC-2FJd2Ix4MPqkdJdj2aX52h5-2BgQPVNjtSzlN-2BwN32sImPwFM454Z-2Bwid4jfOZt1R4Oz573d_lDVCDMK6NqrJ1G0JV-2FDw98y1R-2FvQk6oTi0o-2BJNqm2umFDTPqP7G0i9vuhqooa5DdfOeYi7vKnSfqsr6eR24IfoRXclkO4Ajs1JRPIQl07HW8J2qQzaeqf-2B9oQ5Ct8Z9WWaZPnKL9z6FA3yuhxKE-2Fxw-3D-3D> [http://mail.smart.pr/wf/open?upn=lDVCDMK6NqrJ1G0JV-2FDw98y1R-2FvQk6oTi0o-2BJNqm2umFDTPqP7G0i9vuhqooa5Dddo4ncW-2FCfbFEYjmdWejpr9-2Fha73RAfTqWf3nyCnmZ4LMUQf-2FS5x7pQ2t0aMCCVa6ig-2Bc19xcUP2SstWuJcl8vZTf3Y2Hs22EO2-2FEvO4H-2F-2B4-3D]