[orasi] ΜΑΝΟΛΗΣΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗΣ
- From: "mlaspas" <mlaspas@xxxxxxxxx>
- To: <orasi@xxxxxxxxxxxxx>
- Date: Sat, 30 Apr 2011 17:21:24 +0300
ÂÉÏÃÑÁÖÉÊÁ ÓÔÏÉ×ÅÉÁ
«Ï Ôñéáíôáöõëëßäçò ãåííÞèçêå ôï 1883. Ç ìçôÝñá ôïõ, ôï ãÝíïò ÑïäïêáíÜêç,
êáôáãüôáí áðü ôç ×ßï. Ï ðáôÝñáò Þôáí Ìáêåäüíáò áðü ôçí ÊïæÜíç. ÌáèçôÞ áêüìç ôïí
óõãêéíïýóáí èÝìáôá ãëùóóéêÜ êáé æçôÞìáôá áãùãÞò. Ôï 1900 åããñÜöåôáé, ýóôåñá áðü
ðßåóç ôïõ ðáôÝñá ôïõ, óôç ÖõóéêïìáèçìáôéêÞ Ó÷ïëÞ. Ìå ôç âïÞèåéá ôçò ìçôÝñáò
êáôïñèþíåé íá áöÞóåé ôá ìáèçìáôéêÜ êáé íá åããñáöåß óôç ÖéëïóïöéêÞ Ó÷ïëÞ. ÕðÞñîå
ìáèçôÞò ôïõ ãëùóóïëüãïõ Ãåþñãéïõ ×áôæéäÜêé. ÊïíôÜ ôïõ ãíþñéóå åðéóôçìïíéêüôåñá
ôç ãëþóóá ôïõ åëëçíéêïý ëáïý. Áñãüôåñá, áðáëëáóóüìåíïò áðü ôïí
êáèáñåõïõóéáíéóìü
ôçò Ó÷ïëÞò, ôïõ ïéêïãåíåéáêïý êáé ôïõ ãåíéêüôåñïõ ðåñéâÜëëïíôïò, ìðüñåóå íá
ðñïóåããßóåé ôç äçìïôéêéóôéêÞ éäåïëïãßá, ôçò ïðïßáò êáé áñãüôåñá Ýãéíå
óçìáíôéêüôáôïò êÞñõêáò. Åß÷å éäéáßôåñá åðçñåáóôåß áðü ôá äéäÜãìáôá ôçò
ãëùóóïëïãéêÞò åðéóôÞìçò, áëëÜ êáé áðü ôá äéáâÜóìáôÜ ôïõ ãåíéêüôåñá. ÁéóèçôÞ ó?
áõôüí åðßäñáóç Üóêçóå, êáèþò öáßíåôáé, êáé ìéá óçìáíôéêÞ ïìéëßá ôçò åðï÷Þò
åêåßíçò ãéá ôï ãëùóóéêü æÞôçìá· åííïþ äéÜëåîç ôïõ Åëéóáßïõ Ãéáíßäç, óçìáíôéêïý
ìåëåôçôÞ êáé óôñáôåõüìåíïõ äçìïôéêéóôÞ óôéò áñ÷Ýò ôïõ åéêïóôïý áéþíá.
[?]
Ï Ôñéáíôáöõëëßäçò öåýãåé óôç Ãåñìáíßá, ôï 1905, Ý÷ïíôáò äçìïóéåýóåé ôïí ðñþôï
ôüìï ôïõ âéâëßïõ ôïõ Îåíçëáóßá Þ éóïôÝëåéá; Áíôßêñéæå ôï èÝìá ôùí îÝíùí ëÝîåùí
óôï ÷þñï ôçò íÝáò åëëçíéêÞò. Ìïëïíüôé åßíáé Þäç öùôéóìÝíïò äçìïôéêéóôÞò, ôï
âéâëßï ãñÜöåôáé óôçí êáèáñåýïõóá ? ãåãïíüò ÷áñáêôçñéóôéêü ãéá ôçí åðï÷Þ.
[?]
Óôï Ìüíá÷ï ï Ôñéáíôáöõëëßäçò ðáñáìÝíåé ùò óðïõäáóôÞò Ýíá åîÜìçíï. Ôïí åðüìåíï
÷ñüíï öåýãåé óôç ×áúäåëâÝñãç. Åêåß ðáñáêïëïõèåß ìáèÞìáôá êáôÜ ôï èåñéíü
åîÜìçíï.
Ãõñßæïíôáò óôï Ìüíá÷ï åîáêïëïõèåß ôéò óðïõäÝò ôïõ ãéá ôÝóóåñá åîÜìçíá, Ýùò ôïí
Éïýëéï ôïõ 1908. Ðáñáêïëïõèåß ìáèÞìáôá ãëùóóïëïãßáò, âõæáíôéíïëïãßáò (ìå ôïí
Krumbacher), áñ÷áßáò öéëïëïãßáò, öéëïóïößáò êáé ðáéäáãùãéêÞò. Ãßíåôáé
äéäÜêôïñáò
(1908) êáé ç äéáôñéâÞ ôïõ, ïëïêëçñùìÝíç áñãüôåñá (1909), äçìïóéåýåôáé ìå ôïí
ôßôëï: Die Lehnworter der mittelgriechischen Vulgarliteratur. Áêïëïõèåß Ýíá
ôáîßäé óôçí Åëâåôßá. Åêåß åðéóêÝðôåôáé ó÷ïëåßá êáé áõîÜíåé ôçí ðåßñá ôïõ óôï
÷þñï ôçò åêðáßäåõóçò. Ðáñáêïëïõèåß ôüôå êáé ìáèÞìáôá ôïõ Albert Thumb óôï
Marburg.
Ï Ôñéáíôáöõëëßäçò ôáîéäåýåé ôï 1907 óôï Ðáñßóé ìå ôçí ðñüóèåôç, âáóéêÞ ãé?
áõôüí, åðéèõìßá íá åðéóêåöôåß ôïí Øõ÷Üñç. ÁõôÞ ðñáãìáôïðïéåßôáé óôéò 10
Ïêôùâñßïõ 1907. Áîßæåé íá ðñïóÝîïìå ôéò ó÷Ýóåéò ôïõ Ôñéáíôáöõëëßäç ìå ôïí
Øõ÷Üñç
êáé ùò Üìåóç ðñïóùðéêÞ åðáöÞ, áëëÜ êáé óôïí êáèáñþò ãëùóóïèåùñçôéêü ÷þñï. ¸ôóé
èá ìðïñÝóïìå íá êáôáíïÞóïìå êáé ôçí ôåëéêÞ ðñïóáñìïãÞ ôïõ äçìïôéêéóìïý óôç
íåïåëëçíéêÞ ðñáãìáôéêüôçôá. Ç ðñïóáñìïãÞ áõôÞ ðñáãìáôïðïéÞèçêå âÝâáéá ü÷é ìüíï
áðü ôïí Ôñéáíôáöõëëßäç, áëëÜ êáé áðü ôïí ÁëÝêï Äåëìïýæï êáé ôï ÄçìÞôñç Ãëçíü ìå
ôçí ðñïóùðéêüôåñç óõìâïëÞ ôïõ êáèåíüò óôïí êïéíü áãþíá.
[?]
Ï Ôñéáíôáöõëëßäçò, ãõñßæïíôáò ïñéóôéêþò óôçí ÅëëÜäá ôï 1912, ìåôÜ ôçí
ïëïêëÞñùóç
ôùí óðïõäþí ôïõ êáé ýóôåñá áðü åíäéÜìåóá (1912) ôáîßäéá óôçí Áããëßá êáé ôï
Ðáñßóé, áíáëáìâÜíåé ðñùôáñ÷éêü Ýñãï áíÜìåóá óôïõò êïñõöáßïõò ôïõ ?Åêðáéäåõôéêïý
Ïìßëïõ?. Ôïí åðüìåíï ÷ñüíï (1913) ôïðïèåôåßôáé óõíåñãÜôçò ôïý ðñéí áðü ïñéóìÝíá
÷ñüíéá éäñõìÝíïõ Éóôïñéêïý Ëåîéêïý ôçò ÅëëçíéêÞò Ãëþóóçò. Åêåß ðáñáìÝíåé Ýùò
ôéò
5 Éïõíßïõ 1917. Äýï ìÞíåò áñãüôåñá ïñßæåôáé Ýíáò áðü ôïõò ôñåéò ðñùôáèëçôÝò ôçò
åêðáéäåõôéêÞò ìåôáññýèìéóçò, ðïõ Ý÷åé Þäç îåêéíÞóåé, êáé áíáëáìâÜíåé ìáæß ìå
ôïí
ÁëÝêï Äåëìïýæï ôç èÝóç ôïõ áíþôåñïõ åðüðôç ôçò äçìïôéêÞò åêðáßäåõóçò.
Áíôéìåôùðßæåé êáé áõôüò, üðùò ãåíéêüôåñá êáé ç åêðáéäåõôéêÞ ìåôáññýèìéóç,
áíôéðÜëïõò áðü äýï ðëåõñÝò: ôïõò ñéæïóðáóôéêüôåñïõò áð? áõôüí äçìïôéêéóôÝò áðü
ôï Ýíá ìÝñïò êáé ôïõò êáèáñåõïõóéÜíïõò áðü ôï Üëëï. Áõôïß ìÜëéóôá ôïí
÷áñáêôçñßæïõí øõ÷áñéêü.
Ùò åðüðôçò ôçò äçìïôéêÞò åêðáßäåõóçò ôáîéäåýåé óå åõñùðáúêÝò ÷þñåò ôï 1920 ìå
åéäéêÞ áðïóôïëÞ. Ôç èÝóç ôïõ åðüðôç áíáãêáóôéêÜ ôçí åãêáôáëåßðåé ìåôÜ ôçí
áðïôõ÷ßá ôïõ ÂåíéæÝëïõ óôéò åêëïãÝò ôçò 1çò Íïåìâñßïõ ôïõ 1920. ÊáôáññÝåé ôüôå
ç
ïëéãü÷ñïíç åêðáéäåõôéêÞ ìåôáññýèìéóç ôïõ 1917. Ï Ôñéáíôáöõëëßäçò, êáèþò êáé
Üëëïé êïñõöáßïé ôçò ìåôáññýèìéóçò, áðïìáêñýíïíôáé áðü ôçí åêðáßäåõóç êáé ãéá
äõï
ôñßá ÷ñüíéá äåóðüæåé ï Üêñáôïò êáé Üêñéôïò êáèáñåõïõóéáíéóìüò óôï ÷þñï ôçò
âáóéêÞò åêðáßäåõóçò ôïõ åëëçíéêïý ëáïý.
ÌåôÜ ôçí áíáôñïðÞ ôçò åêðáéäåõôéêÞò ìåôáññýèìéóçò, åðáêüëïõèï ôçò áðïôõ÷ßáò ôïõ
ÅëåõèÝñéïõ ÂåíéæÝëïõ óôéò åêëïãÝò ôçò 1 Íïåìâñßïõ 1920, ï Ôñéáíôáöõëëßäçò,
áðïãïçôåõìÝíïò öõóéêÜ, áíá÷ùñåß óôç Ãåñìáíßá, üðïõ ðáñáìÝíåé ôç äéåôßá
1921?1923. ÅðéóôñÝöïíôáò óôçí ÅëëÜäá äéïñßæåôáé óôï Ëáïãñáöéêü Áñ÷åßï óôéò
25.7.1923. Ìüíï ìå ôï êßíçìá ôïõ ÐëáóôÞñá (1922), êáé ôç ìåôáðïëßôåõóç èá
ìðïñÝóåé, ðñïóùñéíÜ êáé ðÜëé, íá äñÜóåé ï åêðáéäåõôéêüò äçìïôéêéóìüò. Ôüôå
(1923) êáé ï Ôñéáíôáöõëëßäçò åðáíáêôÜ ôç èÝóç ôïõ áíþôåñïõ åðüðôç ôçò äçìïôéêÞò
åêðáßäåõóçò. [?]
Ôï 1926 ãßíåôáé ï Ôñéáíôáöõëëßäçò êáèçãçôÞò óôï ÐáíåðéóôÞìéï Èåóóáëïíßêçò êáé
áíáëáìâÜíåé äéäáóêáëßá óôï ôÝëïò ôïõ Ýôïõò (4.11.1926) êáé áñ÷ßæåé íá äéäÜóêåé
óôéò 16.11.1926. Èá ðáñáìåßíåé óôçí Ýäñá Ýùò ôçí 18ç Éáíïõáñßïõ ôïõ 1935, ïðüôå
ðáñáéôåßôáé ãéá íá áöïóéùèåß áðïêëåéóôéêÜ óôçí ïëïêëÞñùóç ôçò ÃñáììáôéêÞò ôïõ.
ÓõíïëéêÜ ìðüñåóå íá äéäÜîåé óå ðáíåðéóôÞìéï ìüíï ïêôþ ÷ñüíéá (ôÝëïò 1926?áñ÷Ýò
ôïõ 1935).
[?]
Ïé äçìïôéêéóôÝò ôçò åðï÷Þò ôïõ Ôñéáíôáöõëëßäç óùóôÜ Ýâëåðáí üôé Ýðñåðå âÜóåé
ôçò
ãñáðôÞò ãëþóóáò íá õðÜñîåé ìéá ãñáììáôéêÞ ôçò äçìïôéêÞò, óõìðëçñùìÝíç ìå
ìåñéêïýò ëüãéïõò ôýðïõò. Ôç ÃñáììáôéêÞ áõôÞ èÝëçóå íá ôç óõãêñïôÞóåé ï
Ôñéáíôáöõëëßäçò êáé ôçí åß÷å Þäç êáôÜ âÜóç ðñïåôïéìÜóåé üôáí ï ÌåôáîÜò
óõãêñüôçóå åðéôñïðÞ ìå ôçí ðñïåäñßá ôïõ ãéá ôçí ïñéóôéêÞ äéáôýðùóç ôçò
ãñáììáôéêÞò ôçò äçìïôéêÞò.
Ï Ôñéáíôáöõëëßäçò, óõíôÜóóïíôáò ôç ÃñáììáôéêÞ ôïõ, óôçñßæåôáé óôç ëáúêÞ ãëþóóá,
üìùò äÝ÷åôáé, ùò Ýíá âáèìü üóïí áöïñÜ ôï ëåîéëüãéï, ôï êáèåóôþò ðïõ äçìéïýñãçóå
ç êáèáñåýïõóá. Ç ÃñáììáôéêÞ ôïõ Ôñéáíôáöõëëßäç ?åðéóçìïðïéïýóå?, èá ëÝãáìå, ôï
óõìâéâáóìü ðïõ åß÷å ðñïôåßíåé êáé åöáñìüóåé ç åêðáéäåõôéêÞ ìåôáññýèìéóç ôïõ
1917?1920. ÐÜíôùò ï Ôñéáíôáöõëëßäçò äå÷üôáí üôé ôçí ôåëåõôáßá ëÝîç óôï èÝìá èá
ôçí ðåé ç ðåñáéôÝñù êáëëéÝñãåéá ôçò äçìïôéêÞò. Êáé åß÷å äßêéï.
Ï Ôñéáíôáöõëëßäçò êáé ìåôÜ ôçí ðáñÜäïóç óôç äçìïóéüôçôá ôçò ÃñáììáôéêÞò ôïõ
åîáêïëïýèçóå íá ðñïóöÝñåé êáé óôïí ôïìÝá ôçò ãëùóóéêÞò Ýñåõíáò êáé óôïí ôïìÝá
ôçò ãëùóóéêÞò äéáöþôéóçò êïéíïý êáé åðéóôçìüíùí. Áíáäåß÷ôçêå öùôåéíüò
åêëáúêåõôÞò êáé äéäÜóêáëïò áãáðçôüò, ìá÷çôÞò èáññáëÝïò êáé áîéïðñåðÞò,
ïñãáíùôÞò
ìå îå÷ùñéóôÝò éêáíüôçôåò. Äßêáéá ôéìÜôáé áðü ôéò íåüôåñåò ãåíéÝò åðéóôçìüíùí
êáé
ëïãßùí ? üôáí âÝâáéá åßíáé óå èÝóç íá áîéïëïãÞóïõí ôçí üëç ôïõ ðñïóðÜèåéá.
[?]
Ôï 1945 ôáîéäåýåé óôçí Áßãõðôï, üðïõ ðáñáìÝíåé Ýíá ôñßìçíï ìåëåôþíôáò ôá
åêðáéäåõôéêÜ ðñÜãìáôá ôïõ åêåß áðüäçìïõ åëëçíéóìïý.
Ôï 1948/1949, ìéá äýóêïëç áêüìç åðï÷Þ ãéá ôïí ôüðï ìáò, íïìßæù, ü÷é
äéêáéïëïãçìÝíá õðÝâáëå õðïøçöéüôçôá ãéá Ýäñá ãëùóóïëïãßáò óôç ÖéëïóïöéêÞ Ó÷ïëÞ
ôïõ áèçíáúêïý Ðáíåðéóôçìßïõ. ÅðÝôõ÷å üìùò ï Ôñéáíôáöõëëßäçò ôïýôï: Ýäùóå ôçí
åõêáéñßá óôïõò êñéôÝò ôïõ íá åêöñáóôïýí êáôÜ ôïí ôñüðï ðïõ åêöñÜóôçêáí. Ôïí
åßðáí ?åãêëçìáôßá? êáé ?èïñõâïðïéü?. ÊáôÜ ôá ëüãéá åíüò êñéôÞ: ?ðáñÝóõñå åéò
ôïí
êñçìíüí ôçí åêðáßäåõóéí ôçò ðáôñßäïò ôïõ?!
Ôçí ßäéá ÷ñïíéÜ (1949) ï Ôñéáíôáöõëëßäçò áíôéñåáëéóôéêÜ óêåðôüìåíïò, ßóùò üìùò
êáé ìüíï ãéá íá áíáãêÜóåé ôçí Áêáäçìßá íá áðïöáíèåß, õðïâÜëëåé õðïøçöéüôçôá ãéá
ôçí Ýäñá ôçò ãëùóóïëïãßáò, üìùò ç Áêáäçìßá áðïöáóßæåé íá ìç óõìðëçñùèåß ç êåíÞ
Ýäñá ôçò ãëùóóïëïãßáò.
Åðß ðïëëÜ ÷ñüíéá åîáêïëïõèïýí íá áêïýãïíôáé ðïéêßëåò ?öùíÝò? óõíôçñçôéêþí ìå ôá
ãíùóôÜ ðáëéÜ åðé÷åéñÞìáôá, áëëÜ êáé äçìïôéêéóôþí ðïõ äéáìáñôýñïíôáé ãéá ôï
ãëùóóéêü êáèåóôþò. Ç ãëùóóéêÞ äéáìÜ÷ç ôåëéêþò êáôáëÞãåé, ìåôÜ ôçí ðôþóç ôùí
óõíôáãìáôáñ÷þí, óôçí áíáãíþñéóç ôçò äçìïôéêÞò áðü ôçí ðïëéôåßá (1976). Ç ßäéá ç
äéêôáôïñßá ìÜëéóôá âïÞèçóå ó? áõôü ìå ôá áíüçôá êáé áêáôáíüçôá ìÝôñá ôçò óôï
÷þñï ôçò ãëþóóáò êáé ôçò ðáéäåßáò.
Ï Ôñéáíôáöõëëßäçò óêÝöôçêå êáé ôï ìÝëëïí ôçò ãëùóóéêÞò ðáéäåßáò ôïõ ôüðïõ.
ºäñõóå ôï Éíóôéôïýôï Íåïåëëçíéêþí Óðïõäþí óôç ÖéëïóïöéêÞ Ó÷ïëÞ ôïõ
Ðáíåðéóôçìßïõ
Èåóóáëïíßêçò ? ðïõ äßêáéá ôïõ äüèçêå ç ðñüóèåôç ðñïóùíõìßá ºäñõìá Ìáíüëç
Ôñéáíôáöõëëßäç.».
Íá ôé Ýãñáöå óôç äéáèÞêç ôïõ ï Ìáíþëçò Ôñéáíôáöõëëßäçò:
"ÓõíôÜóóù ôç äéáèÞêç ìïõ ìå óêïðü íá ÷ñçóéìÝøåé ç ìéêñÞ ðåñéïõóßá ìïõ êáé ìåôÜ
ôï èÜíáôü ìïõ ãéá íá óõíå÷éóôåß ôï Ýñãï ðïõ èåùñþ áðü ôá ðéï áðáñáßôçôá ãéá ôçí
êáëëéÝñãåéá ôïõ åèíéêïý ìáò ðïëéôéóìïý êáé ôçí ðíåõìáôéêÞ ðñüïäï ôïõ ëáïý ìáò.
[...] ÈÝëù íá ùöåëçèïýí êÜðùò áðü ôçí ðåñéïõóßá ìïõ ôá Åëëçíüðïõëá, ãéáôß áõôÜ
âáóáíßæïíôáé êáé æçìéþíïõí áðü ôç ãëùóóéêÞ áêáôáóôáóßá ðïõ âáóéëåýåé óôçí
ðáéäåßá êáé óôç æùÞ ìáò."
© 2009-2011 ÉÄÑÕÌÁ ÌÁÍÏËÇ ÔÑÉÁÍÔÁÖÕËËÉÄÇ
_____________________
orasi mailing list
äéáâÜóôå ãéá áõôÞ ôçí ëßóôá êáé ôá èÝìáôá ðïõ óõæçôÜ óôï
//www.freelists.org/webpage/orasi
Ãéá íá óôåßëåôå Ýíá ìÞíõìá êáé íá ôï äïõí üëïé ïé óõíäñïìçôÝò ôçò ëßóôáò
óôåßëôå email óôçí äéåýèõíóç
orasi@xxxxxxxxxxxxx
Ãéá íá äéáãñáöåßôå áðü áõôÞ ôçí ëßóôá ìðïñåßôå ïðïéáäÞðïôå óôéãìÞ íá óôåßëåôå
email óôçí äéåýèõíóç
orasi-request@xxxxxxxxxxxxx
êáé óôï èÝìá ãñÜøôå unsubscribe.
Ôï áñ÷åßï ôçò ëßóôáò âñßóêåôáé óôï
//www.freelists.org/archives/orasi
______________
Other related posts:
