[PWC-MEDIA] Persbericht NIOO: Rupsen luisteren 'voicemail' af door grond te eten - Plantenerfenis bereikt bovengrondse insecten via bodem

  • From: "Rienks, Froukje" <F.Rienks@xxxxxxxxxxxx>
  • To: "'pwc-media@xxxxxxxxxxxxx'" <pwc-media@xxxxxxxxxxxxx>
  • Date: Tue, 19 Mar 2019 15:31:29 +0000

Persbericht, 19 maart 2019
Rupsen luisteren 'voicemail' af door grond te eten:
plantenerfenis bereikt bovengrondse insecten via bodem

Bladetende rupsen blijken hun darmflora sterk te verrijken door het eten van 
grond. Je ziet zo zelfs effecten van planten die eerder in die grond groeiden 
als 'erfenis' terug in de bacteriën en schimmels in rupsen. Dat schrijven 
onderzoekers van het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) vandaag in 
Nature Communications. Niet alleen interessant voor wetenschappers, maar ook 
voor plantenkwekers en boeren.

Spelen rupsen doktertje? Wellicht! In ieder geval vertonen ze gelijkenissen met 
mensenkinderen. "Kinderen steken soms wat grond in hun mond - en de gedachte is 
dat dit goed is voor hun weerstand," zegt onderzoeker Martijn Bezemer van het 
Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW). "Rupsen blijken dat nu ook te 
doen."

[cid:image002.jpg@01D4DE6E.E23D8B40][cid:image004.jpg@01D4DE6E.E23D8B40][cid:image005.jpg@01D4DE6E.9CBD2F80]








Plantentelefoons en voicemails
Bij eerder onderzoek van het NIOO bleken planten als een soort telefoons 
informatie door te geven tussen insecten bovengronds en ondergronds. Daar kwam 
nog bij dat de bodem ook zulke berichten als een soort voicemail op kan slaan, 
die later 'af te luisteren' is. In nieuw onderzoek heeft een team van vier 
ecologen nu ontdekt, dat bovengrondse insecten zoals rupsen deze voicemail zelf 
op kunnen halen uit de grond - zonder tussenkomst van een plant. En dat is 
verrassend.

Bij het nieuwe experiment keken Emilia Hannula, Feng Zhu, Robin Heinen en 
Bezemer naar de microbiologische samenleving of het 'microbioom': een laagje 
micro-organismen dat op bijna elk oppervlak leeft. Van zandkorrels en wortels 
tot bladeren, tanden en darmen. Microbiel ecoloog Hannula legt uit: "De 
samenstelling in de onderzochte rupsendarmen lijkt verbazingwekkend veel op die 
van de aanwezige grond, met wel 75 % overlap." Een verrassing dus! De 
verwachting was namelijk dat de bacterie- en schimmelsoorten op de plant en in 
het plantenetende insect het meest verwant waren.

Eerste bewijs
En het gaat nog verder: de gebruikte grond kwam uit een veldproef op de Veluwe 
met wisselende soorten kruiden en grassen. Die verschillen in groeivorm en 
-snelheid tussen de planten zorgen voor verschillen in de bodembacteriën en 
-schimmels, die je zelfs nog terug kunt zien in de insecten in het 
kasexperiment. De onderzoekers stellen: "Dat is het eerste bewijs, dat zulke 
'erfenissen' in de bodem het microbioom van insecten zo kan beïnvloeden."

"De rupsen zoeken als ze kunnen gericht de grond op om daar wat van te eten," 
zag Heinen. Kregen de rupsen alleen afgeknipte bladeren van dezelfde soort 
(paardenbloemen)planten als maaltijd, dan was hun darmflora veel simpeler en 
driemaal minder divers. Die leek in samenstelling namelijk veel meer op de 
micro-organismen op de bladeren. Ze konden in deze situatie namelijk niet naar 
de bodem toe lopen.

Zelfmedicatie
"Dit kan een hoop verklaren." Niet alleen tot nu toe onbegrepen effecten in de 
wetenschap. Maar ook zijn er ongetwijfeld gevolgen voor het kweken van planten 
in de volle grond of kas. "Dit lijkt me heel belangrijk om te weten voor 
boeren, kwekers en groenbeheerders," zegt Bezemer. "De bodemgeschiedenis zie je 
niet alleen terug in planten maar ook in het insectenleven. Het beheersen van 
plagen bijvoorbeeld is dus afhankelijk van de bodem waarin je werkt." Het zeer 
biodiverse leven in de bodem kan in goede conditie veel bijdragen aan 
plaagbestrijding en voedsel voor gezonde gewassen en soortenrijke natuur.

Maar spelen de rupsen nu echt doktertje? "Dat rupsen op zoek gaan naar heilzame 
stofjes of nuttige micro-organismen uit de bodem is zeker mogelijk," bevestigen 
de onderzoekers. "Een soort zelfmedicatie." Zo zagen ze in de rupsen 
bijvoorbeeld extra veel bodembacteriën terug die bekend staan om hun goede 
samenwerking met insecten- en zelfs mensendarmen. Sommige daarvan produceren 
antibiotica: handig tegen ziekteverwekkers, die er ook zijn natuurlijk. "Dit is 
een van de redenen waarom we hier nu verder onderzoek aan doen."

Het onderzoek is mede-gefinancierd door NWO via een Vici-beurs.
__________________________________________________________________________________________
Het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) is met ruim 300 medewerkers 
en studenten een van de grootste onderzoeksinstituten van de Koninklijke 
Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW). Het is gespecialiseerd in de 
ecologie van het water en het land: hoe werkt de natuur? Sinds 2011 is het 
gevestigd in een duurzaam gebouwd onderzoekspand in Wageningen. De historie van 
het onderzoek gaat meer dan 60 jaar terug en loopt door ons hele land, en ver 
daarbuiten. www.nioo.knaw.nl<http://www.nioo.knaw.nl>

Voor meer informatie:

·      Onderzoeker prof. dr. Martijn 
Bezemer<https://nioo.knaw.nl/nl/employees/martijn-bezemer>, NIOO-afdeling 
Terrestrische Ecologie, tel. 06-19177330 / 0317-473607, 
m.bezemer@xxxxxxxxxxxx<mailto:m.bezemer@xxxxxxxxxxxx>

·      Onderzoeker dr. Emilia 
Hannula<https://nioo.knaw.nl/nl/employees/emilia-hannula>, NIOO-afdeling 
Terrestrische Ecologie, tel. 06-14564956 / 0317-473580, 
e.hannula@xxxxxxxxxxxx<mailto:e.hannula@xxxxxxxxxxxx>

·      Onderzoeker Robin Heinen<https://nioo.knaw.nl/nl/employees/robin-heinen
MSc (entomoloog), NIOO-afdeling Terrestrische Ecologie, 06-40749896 / 
0317-473626, r.heinen@xxxxxxxxxxxx<mailto:r.heinen@xxxxxxxxxxxx>

·      Hoofd wetenschapscommunicatie Froukje Rienks, Nederlands Instituut voor 
Ecologie (NIOO-KNAW), tel. 06-10487481 / 0317-473590, 
f.rienks@xxxxxxxxxxxx<mailto:f.rienks@xxxxxxxxxxxx>

Illustraties: zie de online versie van dit 
bericht<https://nioo.knaw.nl/nl/pers/rupsen-luisteren-voicemail-af-door-grond-te-eten>
 voor te downloaden illustraties en bronvermelding.

Artikel: Foliar-feeding insects acquire microbiomes from the soil rather than 
the host plant. S. Emilia Hannula, Feng Zhu, Robin Heinen & T. Martijn Bezemer, 
Nature Communications, online 19 maart 2019: 
www.nature.com/articles/s41467-019-09284-w<http://www.nature.com/articles/s41467-019-09284-w>

Twitter: @niooknaw<https://twitter.com/niooknaw>
Website NIOO: www.nioo.knaw.nl<http://www.nioo.knaw.nl>

Als u dit persbericht ten onrechte ontvangt of geen persberichten meer wenst te 
ontvangen, meld dat dan s.v.p. via 
communicatie@xxxxxxxxxxxx<mailto:communicatie@xxxxxxxxxxxx>.

Froukje Rienks
Wetenschapsvoorlichter  / Hoofd PR & Wetenschapscommunicatie
Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW)
Bureau Bedrijfsvoering
Droevendaalsesteeg 10, 6708 PB Wageningen
Postbus 50, 6700 AB Wageningen
T 0317-473590
M 06-10487481
f.rienks@xxxxxxxxxxxx<mailto:f.rienks@xxxxxxxxxxxx>
www.nioo.knaw.nl<http://www.nioo.knaw.nl/>
@niooknaw (Twitter)<twitter.com/niooknaw>
Het NIOO is het onderzoeksinstituut voor ecologie van de Koninklijke 
Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW)

JPEG image

JPEG image

JPEG image

JPEG image

JPEG image

Other related posts:

  • » [PWC-MEDIA] Persbericht NIOO: Rupsen luisteren 'voicemail' af door grond te eten - Plantenerfenis bereikt bovengrondse insecten via bodem - Rienks, Froukje