PERSBERICHT
NWO investeert ruim 22,7 miljoen euro in wetenschappelijke infrastructuur
De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) investeert
ruim 22,7 miljoen euro in projecten van zeven nationale consortia voor
vernieuwende wetenschappelijke infrastructuur. Deze investeringen worden
ingezet voor de ontwikkeling van hoogwaardige apparatuur, dataverzamelingen en
software.
De toewijzingen zijn in het onderzoeksprogramma Wetenschappelijke
Infrastructuur: nationale
consortia<https://www.nwo.nl/onderzoeksprogrammas/wetenschappelijke-infrastructuur-wi-nationale-consortia>
(WINC, voorheen bekend als NWO-Groot). Met deze investering versterkt NWO de
wetenschappelijke infrastructuur, die Nederlandse kennisinstellingen
beschikbaar stellen aan de onderzoeksgemeenschap. Wetenschappers uit heel
Nederland werken vaak samen binnen de projecten waar de nieuwe faciliteiten
gerealiseerd worden, ook met internationale partners.
Nationale samenwerkingen
Marcel Levi, bestuursvoorzitter van NWO, over de toegekende investeringen: "Met
het open WINC-instrument investeert NWO in nationale samenwerkingen op het
gebied in vernieuwende hoogwaardige wetenschappelijke infrastructuur. Dit is
essentieel voor alle disciplines van de Nederlandse onderzoeksgemeenschap voor
het doen van onderzoek van wereldklasse."
Levi: "De zeven projecten zijn stuk voor stuk uniek in hun soort en maken nieuw
onderzoek mogelijk, met vaak grote toegevoegde waarde voor de samenleving.
Voorbeelden zijn een radar voor betere analyse en voorspelling van extreem
weer, een database voor kinderkanker, of nieuwe materialen voor groene chemie.
Projecten als deze zijn ontzettend actueel en maatschappelijk relevant."
Over het onderzoeksprogramma
NWO ontving 35 aanvragen voor het programma WINC. De aanvragen zijn door een
onafhankelijke adviescommissie van wetenschappers uit verschillende disciplines
beoordeeld. De commissie heeft de voorstellen beoordeeld op basis van
verschillende criteria, zoals wetenschappelijke kwaliteit en maatschappelijke
impact, en bracht bij verschillende consortia een bezoek om toelichting te
krijgen over de aanvraag. Zeven van de 35 projecten hebben een subsidie
ontvangen. De toegekende NWO-bijdrage varieert van ongeveer 2,3 miljoen tot
ruim 4,7 miljoen euro.
Een overzicht van de projecten:
Organ-on-Chip Development Center (hDMT INFRA OoCDev)
Hoofdaanvrager: dr. Andries van der Meer, Universiteit Twente
Organs-on-chips zijn gekweekte mini-orgaantjes die gebruikt worden voor
onderzoek naar de veiligheid en werkzaamheid van voedingstoffen en medicijnen.
Het ontwikkelen van nieuwe organs-on-chips is complex, omdat er veel expertise
moet samenkomen op het vlak van microfabricage, vloeistoffysica, celkweek,
weefseltechnologie en microscopie. De nieuw op te zetten faciliteit 'hDMT INFRA
OoCDev' zal de ontwikkeling van innovatieve organs-on-chips mogelijk maken door
het bundelen van grensverleggende infrastructuur en technische expertise. De
faciliteit zal ingebed worden in een nationale organisatie en een belangrijke
rol spelen in de ontwikkeling van nóg realistischer organs-on-chips.
PHARA: Nieuwe radar voor betere analyse en voorspelling van extreem weer
Hoofdaanvrager: prof. dr. Alexander Yarovoy, Technische Universiteit Delft
Hoe bereiden we ons voor op de toenemende extreme weer-condities? Het antwoord
op deze vraag ligt besloten in een essentieel onderdeel van ons klimaatsysteem:
de wolken. Onderzoekers gaan een nieuw type radar ontwikkelen die de hele lucht
in een paar seconden kan observeren. De radar wordt ontworpen om te onderzoeken
hoe deeltjes in wolken en neerslag groeien en om grote bewegingen van
weerfronten waar te nemen. De transporteerbare radar zal bijdragen aan
doorbraken in klimaat- en atmosfeeronderzoek, nauwkeurigere weersvoorspellingen
(cruciaal voor onder meer ons waterbeheer) en verdere vernieuwingen van radars
en radartechnologie.
SHINE: Licht schijnen op processen op atomaire schaal
Hoofdaanvrager: dr. Wiebke Albrecht, AMOLF
Moderne transmissie-elektronenmicroscopen kunnen nu routinematig materialen
visualiseren tot op atomair niveau. Tegelijkertijd maken recente ontwikkelingen
in nanofotonica en plasmonica het mogelijk om licht binnen picoseconden bijna
tot op atomaire schaal te concentreren, waardoor ongekende controle ontstaat
over waar, wanneer en hoe energie in een materiaal wordt geïnjecteerd. SHINE
zal licht rechtstreeks in de elektronenmicroscoop brengen om ons in staat te
stellen materialen die zonne-energie omzetten op atomair niveau onder relevante
bedrijfsomstandigheden te zien transformeren.
De Afrika Millimeter Telescoop: Kleurenfilms van zwarte gaten
Hoofdaanvrager: prof. dr. Heino Falcke, Radboud Universiteit
De Africa Millimetre Telescope (AMT) is een nieuwe 15 meter-klasse, robotische
radiotelescoop op de Gamsberg in Namibië. De AMT is een uitbreiding van de
Event Horizon Telescope (EHT), het wereldwijde netwerk van radiotelescopen dat
de eerste afbeelding van een zwart gat heeft gemaakt. Met de AMT zal de EHT de
eerste kleurenfilm kunnen vastleggen van een zwart gat en daarmee
grensverleggend onderzoek naar zwarte gaten doen. Als onafhankelijke telescoop
zal de AMT ook ongekend nauwkeurig zwarte gaten kunnen observeren in vele
kleuren, en nieuwe radioflitsen ontdekken die geassocieerd zijn met
exploderende sterren of botsende zwarte gaten.
NL-4C: een nationale dataverzameling van kinderkanker
Hoofdaanvrager: dr. Patrick Kemmeren, Prinses Máxima Centrum
Kinderkanker is een van de grootste doodsoorzaken onder kinderen. Om beter te
begrijpen waarom kinderen kanker krijgen en hoe ze het beste behandeld kunnen
worden, brengen wetenschappers op grote schaal aangeboren en kanker-specifieke
DNA-karakteristieken in kaart. Met de dataverzameling 'NL-4C: the Dutch
Comprehensive Childhood Cancer Commons' gaan de onderzoekers van 4.000
kindertumoren DNA-data en klinische gegevens verzamelen voor onderzoek. Deze
dataverzameling is daarmee een belangrijke bron om kinderkankeronderzoek te
versnellen en kinderen in de toekomst beter te kunnen behandelen met minder
bijwerkingen.
Zwaartekrachtsgolven: het nieuwe venster op ons universum
Hoofdaanvrager: prof. dr. Andreas Freise, Nikhef
In 2015 detecteerden wetenschappers voor de allereerste keer
zwaartekrachtsgolven. Sindsdien zijn er 90 detecties geweest, die hen nieuwe
inzichten gaven in neutronensterren, zwarte gaten en de structuur van het
heelal. Maar dit is nog maar het begin. Als wetenschappers echt willen
begrijpen wat er in het universum gebeurt, dan moeten ze hun technologie
upgraden. Met dit project gaan de onderzoekers het Virgo-observatorium
verbeteren, zodat het instrument jaarlijks 10 keer meer zwaartekrachtsgolven
kan meten. De technologieën waar de onderzoekers aan werken zijn tegelijkertijd
sleuteltechnologieën voor een nog geavanceerder observatorium: de Einstein
Telescope.
PLD4Energy: Nieuwe materialen voor groene chemie en transport
Hoofdaanvrager: dr. Anja Bieberle-Hütter, DIFFER
De energietransitie vereist nieuwe materialen voor het vergroenen van chemie en
transport. Voor elektrolyzers en brandstofcellen zijn efficiëntere elektroden
en robuustere membranen nodig. Schaarse materialen vragen om alledaagse
alternatieven. PLD4Energy is een Pulsed Laser Deposition (PLD)-faciliteit voor
de productie van dergelijk dunne films (membranen). Ze is speciaal afgestemd
voor onderzoek naar energietoepassingen. PLD4Energy heeft de juiste in-situ
diagnostiek om gecontroleerd van kleine naar grotere films te gaan. De
faciliteit leent zich zowel voor fundamenteel onderzoek als voor de volgende,
essentiële stap: daadwerkelijke implementatie.
***************************************************************************
Meer informatie
Belinda van der Gaag, woordvoerder NWO
b.vandergaag@xxxxxx<mailto:b.vandergaag@xxxxxx>
06-51469454
