[PWC-MEDIA] Nauwkeurig opsporen prostaatkanker dankzij ultrageluid (persbericht TU Eindhoven)

From: "Jongsma, I.L.A." <I.L.A.Jongsma@xxxxxx>
To: "pwc-media@xxxxxxxxxxxxx" <pwc-media@xxxxxxxxxxxxx>
Date: Tue, 7 Dec 2010 13:35:16 +0100
[cid:image004.png@01CB95F3.31DEAEE0]

Persbericht TU Eindhoven, 7 december 2010

Nauwkeurig opsporen prostaatkanker dankzij ultrageluid

Prostaatkanker is de meest voorkomende vorm van kanker onder mannen, maar de 
opsporing ervan is tot nu toe onnauwkeurig en onaangenaam. Onderzoekers van de 
Technische Universiteit Eindhoven (TU/e) hebben in samenwerking met het 
Academisch Medisch Centrum (AMC) Amsterdam nu een beeldvormingstechniek 
ontwikkeld die nauwkeurig tumoren in de prostaat kan lokaliseren. De 
technologie, die gebaseerd is op ultrageluid, kan in potentie bovendien zien 
hoe agressief de tumoren zijn. Dit kan leiden tot betere, meer gerichte 
behandeling, en kostenbesparing in de zorg.

Ongeveer elf procent van alle mannen in de westerse wereld die overlijdt aan 
kanker, overlijdt aan prostaatkanker. Jaarlijks wordt prostaatkanker in de VS 
alleen al bij zo'n 200.000 mannen vastgesteld (Nederlandse cijfers: zie 
onderaan). De opsporing is echter nog rudimentair. Na vaststelling van een 
verhoogde PSA-waarde (Prostaat Specifiek Antigeen) in het bloed, wordt biopsie 
gedaan, om te kijken of er een tumor zit in de prostaat. Maar de PSA-waarde is 
geen bijzonder goede indicator: tweederde van alle biopsies blijkt achteraf 
niet nodig te zijn geweest.

Ongericht
Ook de biopsies hebben hun nadelen: ze zijn niet 'gericht', er wordt met 6 tot 
12 naalden 'random' weefsel weggenomen. Maar de kans is groot dat de naalden 
naast de tumoren prikken, waardoor de uitslag van de test onterecht negatief 
is. Bij ongeveer een derde van alle negatieve biopsie-uitslagen blijkt er later 
toch een tumor te zitten. Bovendien grijpen artsen na een positieve biopsie 
vaak in, maar treffen bij de operatie een dusdanig kleine tumor aan dat ze 
beter niet hadden kunnen opereren.

Agressief
Bij de nieuwe techniek worden microbubbels ingespoten, een contrastmiddel 
zonder bijwerkingen. De minuscule bubbels reageren anders op ultrageluid dan 
menselijk weefsel of bloed, waardoor ze van buitenaf te volgen zijn, tot in de 
kleinste bloedvaatjes toe. Tumoren zijn herkenbaar doordat de bloedvaatjes in 
de tumoren een ander patroon hebben dan in gezond weefsel. De onderzoekers 
distilleren dit patroon uit een geavanceerde analyse van de waargenomen 
concentraties van microbubbels. Doordat tumoren bloed, en dus nieuwe 
bloedvaatjes nodig hebben om te groeien, verwachten de onderzoekers aan het 
patroon van bloedvaatjes ook te kunnen zien hoe agressief de kanker is.

Van vier patiënten waarop de onderzoekers de techniek hebben getest, werd later 
de aangetaste prostaat verwijderd. De plaats van de tumoren bleek nauwkeurig te 
kloppen met de beelden van de nieuwe techniek, vertelt dr.ir. Massimo Mischi 
van de TU/e-faculteit Electrical Engineering. Hij maakte deze eerste, 
veelbelovende resultaten onlangs bekend op een wetenschappelijke conferentie in 
Chicago.

Zonder biopsies
Komend jaar gaat het onderzoeksteam een pilot doen met biopsies, ondersteund 
door de beelden van de nieuwe techniek. Daardoor zijn de biopsies wel gericht, 
en dus veel doeltreffender. In een volgende stap wordt de ultrageluidtechniek 
gebruikt om te kijken of een biopsie wel of niet nodig is, waardoor het aantal 
biopsies danig zal afnemen. De onderzoekers verwachten dat de techniek hiervoor 
over vijf jaar beschikbaar is in het ziekenhuis. Het uiteindelijke doel is dat 
artsen geheel op basis van de beelden kunnen beslissen welke ingreep nodig is, 
zonder biopsies.

Al met al kunnen artsen straks veel gerichter ingrijpen, verwacht prof.dr.ir. 
Hessel Wijkstra, hoofd van het urologische onderzoek binnen het AMC. Wijkstra 
is per 1 november tevens deeltijdhoogleraar aan de TU/e op het gebied van 
Hemodynamic Contrast Sonography. Hij denkt dat er bovendien minder vaak 
overbodige ingrepen zullen zijn. Soms zullen artsen bijvoorbeeld beslissen om 
kleine, niet-agressieve tumoren te laten zitten, en de tumor te gaan monitoren. 
Dit als een tumor geen klachten geeft én geen groot gevaar oplevert voor de 
gezondheid van de patiënt; een operatieve ingreep zou in die gevallen 
belastender zijn dan de tumor. Een bijkomend voordeel hiervan is dat de totale 
kosten zullen dalen.

Naast de TU Eindhoven en het AMC Amsterdam zijn het Catharina Ziekenhuis in 
Eindhoven en verschillende ultrasound-bedrijven betrokken bij het onderzoek. 
Dr.ir. Massimo Mischi kreeg afgelopen jaar van wetenschapsorganisatie NWO een 
VIDI-beurs van acht ton voor dit onderzoek. Verder wordt het onderzoek 
financieel ondersteund door de stichting 'Cure for Cancer'.

Prostaatkanker is ook in Nederland de meest voorkomende vorm van kanker onder 
mannen. Jaarlijks krijgen ongeveer tienduizend mannen hier de diagnose 
'prostaatkanker'. Het totaal aantal mannen met die diagnose is nu ongeveer 
56.000. 2500 Nederlandse mannen overlijden er jaarlijks aan.

[cid:image005.jpg@01CB95F3.31DEAEE0]
Massimo Mischi. Foto: Bart van Overbeeke

Noot voor de redactie

Voor meer informatie kunt u bellen met dr.ir. Massimo Mischi op tel. 06 - 1326 
9039, 040 247 5720, of via e-mail m.mischi@xxxxxx<mailto:n.sommerdijk@xxxxxx>. 
Ook kunt u bellen met wetenschapsvoorlichter Ivo Jongsma, tel. 040 - 247 2110, 
e-mail i.l.a.jongsma@xxxxxx<mailto:i.l.a.jongsma@xxxxxx>.

Met vriendelijke groet,
Ivo Jongsma


[cid:image001.gif@01CB95F2.10534CF0]

ir. Ivo Jongsma
Wetenschapscommunicator TU/e
t |  040 247 2110 / 06 4194 2160
e |  I.L.A.Jongsma@xxxxxx<mailto:I.L.A.Jongsma@xxxxxx>
w | www.tue.nl<http://www.tue.nl/>

Den Dolech 2, 5612 AZ
Postbus 513, Laplace 0.35
5600 MB Eindhoven
[PWC-MEDIA] Nauwkeurig opsporen prostaatkanker dankzij ultrageluid (persbericht TU Eindhoven)

Other related posts:
