P E R S B E R I C H T
Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA)
---------------------------------------------------------------------------------------------------
22 mei 2019
Ruimtemissie TESS vindt eerste exokometen
Een jaar na zijn lancering heeft NASA’s planetenjager TESS zijn eerste
exokometen ontdekt, rond de ster Bèta Pictoris. Exokometen zijn kometen –
kleine hemellichamen die uit ijs, gas en stof bestaan en in de buurt van hun
ster een karakteristieke staart ontwikkelen - die zich buiten ons eigen
zonnestelsel bevinden. Een Oostenrijks/Nederland/Brits team van astronomen vond
in de TESS-data de signalen van drie van deze exokometen doordat ze
helderheidsdipjes veroorzaakten in het licht van de ster. Het resultaat is
geaccepteerd voor publicatie in het vakblad Astronomy & Astrophysics.
Rond Bèta Pictoris (en andere sterren) werden al eerder exokometen ontdekt met
spectroscopisch onderzoek, maar de nu door TESS gevonden lichtkrommen vormen
een veel sterker bewijs. “Wanneer een planeet voor zijn ster langs beweegt
(vanuit ons perspectief) zie je een symmetrische afname in de helderheid van
het sterlicht doordat de planeet een klein beetje van dat sterlicht blokkeert,”
vertelt de Leidse astronoom Matthew Kenworthy. “In het geval van de exokometen
zien we een heel precieze asymmetrische dip, die wordt veroorzaakt door de
lange, stoffige staart van de komeet.”
De 23 miljoen jaar jonge ster Bèta Pictoris op 63 lichtjaar afstand van de
aarde wordt omgeven door een schijf van gas en stof. De ster is al sinds de
jaren ’80 een geliefd onderzoeksobject voor astronomen. Toen al werd vermoed
dat er een planeet rond Bèta Pictoris draait, wat later is bevestigd. In 1999
voorspelden astronomen ook de aanwezigheid van exokometen. Die voorspelling is
met het TESS-resultaat eveneens bevestigd.
Het team hoopt met deze ontdekking een begin te maken met het in kaart brengen
van de kometenpopulaties rond jonge sterren. Een van de vragen die zij willen
beantwoorden is of het aantal exokometen daalt naarmate de ster ouder wordt.
Dat lijkt het geval te zijn in ons eigen zonnestelsel. Uiteindelijk willen ze
de samenstelling van de exokometen meten en onderzoeken in hoeverre kometen
bijdragen aan het ‘brengen’ van water op planeten. “Bèta Pictoris is een heel
goed startpunt voor dit onderzoek,” zo besluit Kenworthy.
E I N D E P E R S B E R I C H T
---------------------------------------------------------------------------------------------------
Meer informatie
Contact:
Matthew Kenworthy, Sterrewacht Leiden, Universiteit Leiden
Tel: +31 71 527 8455 / +31 64 172 0331
E-mail: kenworthy@xxxxxxxxxxxxxxxxxx<mailto:kenworthy@xxxxxxxxxxxxxxxxxx>
Artikel:
Preprint op https://arxiv.org/abs/1903.11071
Beeld:
Artistieke impressie van de exokometen in het planetaire system rond de ster
Bèta Pictoris (Credit: Michaela Pink)
Link:
NASA’s TESS-missie :
https://www.nasa.gov/tess-transiting-exoplanet-survey-satellite
Opgemaakt persbericht op www.astronomie.nl/
---------------------------------------------------------------------------------------------------
Met vriendelijke groet,
Marieke Baan
Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA)
NOVA Informatie Centrum
Science Park 904
1098 XH Amsterdam
T: 020-5257480
M: 0614322627
www.astronomie.nl
@mariekebaan
[cid:1773267F-B1A4-4495-A2BF-707177A2FCF1@home]