Dit persbericht staat ook op:
Nederlands:
https://www.astronomie.nl/nieuws/verbeterd-model-toont-gammastraling-en-goud-bij-samensmeltende-neutronensterren-2520
Engels:
https://www.astronomie.nl/improved-model-shows-gamma-rays-and-gold-at-merging-neutron-stars-87
P E R S B E R I C H T
Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA)
---------------------------------------------------------------------------------------------------
21 oktober 2020
*Verbeterd model toont gammastraling en goud bij samensmeltende
neutronensterren Een internationaal team van astrofysici onder Nederlandse
leiding heeft met een verbeterd model aangetoond dat botsende
neutronensterren gammastraling kunnen uitstoten. Oude modellen voorspelden
dat niet en wankelden sinds de fusie van twee neutronensterren in 2017
waarbij gammastraling vrijkwam. De onderzoekers publiceren hun bevindingen
in het vakblad The Astrophysical Journal. *
De onderzoekers, onder leiding van Philipp Mösta (Universiteit van
Amsterdam), voorzagen hun model van botsende neutronensterren met meer
variabelen dan ooit. Ze hielden onder andere rekening met de
relativiteitstheorie, met gaswetten, met magnetische velden, met kernfysica
en met de effecten van neutrino's. De onderzoekers draaiden hun simulaties
op de Blue Waters supercomputer bij de Universiteit van Illinois te
Urbana-Champaign (Verenigde Staten) en op de Frontera supercomputer bij de
Universiteit van Texas, Austin (Verenigde Staten).
In de simulatie ontstaat rond de gefuseerde neutronensterren een ring
waaruit een dunne streng gammastraling omhoog en omlaag schiet. Die
straling vindt vervolgens als een soort wervelwind zijn weg naar buiten
langs de magnetische veldlijnen van de gefuseerde sterren. Verder beweegt
vanuit de ring een zandloperachtige kegel naar boven en naar beneden. Daar
vormen zich mogelijk zwaardere elementen zoals goud. Goud is, net als
gammastraling, waargenomen bij de botsende neutronensterren in 2017 waarbij
een kilonova ontstond.
Philipp Mösta (Universiteit van Amsterdam) leidde de nieuwe simulaties:
"Dat van die gammastraling, is echt nieuw voor dit soort simulaties. Dat
was in oude simulaties nog niet naar voren gekomen. De productie van zware
elementen, zoals goud, was al wel gesimuleerd. Alleen, onze simulatie laat
zien dat die zware elementen veel sneller bewegen dan eerder voorspeld.
Onze simulatie komt dan ook beter overeen met wat astronomen waarnamen bij
de fuserende neutronensterren in 2017."
De simulaties zijn niet alleen bedoeld om de waargenomen verschijnselen
rond samensmeltende neutronensterren te verklaren. Ze dienen er ook voor om
nieuwe verschijnselen te voorspellen. De onderzoekers willen hun model
bijvoorbeeld verder verfijnen en uitbreiden zodat het ook overweg kan met
grote sterren die aan het eind van hun leven als supernova ontploffen en
met een botsing van een neutronenster met een zwart gat.
E I N D E P E R S B E R I C H T
---------------------------------------------------------------------------------------------------
Meer informatie
Contact:
Philipp Mösta
GRAPPA, Institute of High-Energy Physics en Anton Pannekoek Instituut voor
Sterrenkunde, Universiteit van Amsterdam
p.moesta@xxxxxx
mobiel: 0642 113 410
Artikel:
"A magnetar engine for short GRBs and kilonovae". Philipp Mösta, David
Radice, Roland Haas, Erik Schnetter, Sebastiano Bernuzzi. In The
Astrophysical Journal, oktober 2020
origineel: https://iopscience.iop.org/article/10.3847/2041-8213/abb6ef
preprint: https://arxiv.org/abs/2003.06043
Beeld (kleine versie bijgevoegd, grote versie via link):
Momentopname
https://www.astronomie.nl/upload/images/2020/10/Neutronenstermodel-gammastraling-still-credit-Moesta.jpg
Een momentopname van de simulatie van twee botsende neutronensterren. In de
grijze streng die door de rode ring loopt, ontstaat gammastraling. In de
blauwe zandlopervorm wordt mogelijk goud gevormd. (c) Philipp Mösta et al.
Filmpje
https://youtu.be/2QqeTbR7gww
Filmpje van de simulatie van twee botsende neutronensterren. (c) Philipp
Mösta et al.
---------------------------------------------------------------------------------------------------
--
Marieke Baan en David Redeker | Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie
(NOVA) | NOVA Informatiecentrum | Science Park 904 | Postbus 94249 | 1090
GE Amsterdam | vast: 020 525 7480 | Marieke mobiel: 0614 322 627 | David
mobiel: 0644 588 969 | h.m.baan@xxxxxx | d.redeker@xxxxxx |
www.astronomie.nl
Attachment:
Neutronenstermodel-gammastraling-still-credit-Moesta - klein.jpg
Description: JPEG image
