[https://res.cloudinary.com/pressmailings/image/fetch/w_250,c_limit/https%3A/files.pressmailings.com/9e/d15a867001443a96404d527d21d932/DIFFER-logo-CMYK-met-payoff.png]
9 mei 2023
DIFFER ontwikkelt onderzoeksfaciliteit voor energietransitie
Een Nederlands consortium onder leiding van het nationale
energieonderzoeksinstituut DIFFER ontvangt 4,7 miljoen euro van NWO voor de
bouw van een faciliteit die gecontroleerd laagjes materiaal kan maken. Met de
faciliteit kunnen wetenschap en bedrijfsleven materialen onderzoeken voor
nieuwe katalysatoren en batterijen. Daarmee versnellen ze de energietransitie
en helpen ze de samenleving vooruit. De faciliteit, en dat is uniek in de
wereld, kan kleine én grote dunne lagen produceren. Dat is belangrijk voor de
opschaling naar de industrie. Ook kunnen de lagen meteen, ter plekke
geanalyseerd worden.
Om het energieprobleem het hoofd te bieden, zijn onderzoekers op zoek naar
nieuwe materialen voor bijvoorbeeld zonnepanelen, katalysatoren die helpen bij
de productie van waterstof en batterijen die energie opslaan. Vaak bestaan
zulke materialen uit dunne gestapelde lagen die in combinatie voor de gewenste
eigenschappen zorgen.
Tot nu toe was er een gat tussen het materiaalonderzoek bij
onderzoeksinstituten en dat van bedrijven. Dat komt onder andere doordat de
onderzoeksinstituten vaak dunne schijven van een paar millimeter of hooguit een
paar centimeter in diameter maken. Die kunnen moeilijk getest worden en dat
weerhoudt bedrijven om het materiaal verder te ontwikkelen en marktrijp te
maken.
Pulsed Laser Deposition lab
Met de nieuwe faciliteit, het Pulsed Laser Deposition lab, kunnen
onderzoeksinstituten en bedrijven kleine én grotere dunne lagen maken. Het gaat
dan om dunne schijven tot tien centimeter in diameter. Daarnaast kan het
apparaat lagen stapelen. Bovendien kunnen onderzoekers al metingen verrichten
ín het apparaat. Dat levert een sneller en nauwkeuriger resultaat op. De
faciliteit komt beschikbaar voor onderzoekers van universiteiten en instituten
en voor bedrijven die commerciële toepassingen willen testen.
"Er bestaat op de wereld geen vergelijkbaar apparaat," zegt Anja Bieberle van
het Dutch Institute for Fundamental Energy Research, DIFFER. Bieberle leidt het
consortium dat de faciliteit bij DIFFER in Eindhoven gaat opzetten. "De
faciliteit leent zich voor fundamenteel onderzoek en voor de volgende,
essentiële stap, de daadwerkelijke implementatie."
Roestvrijstalen bollen onder vacuüm
De kern van de faciliteit is een apparaat van drie roestvrijstalen bollen die
onder vacuüm met elkaar zijn verbonden via pijpen en buizen. Het geheel is
ongeveer vier meter lang. Achter de bollen bevinden zich acht verschillende
soorten analyseapparatuur. Ook is er een laadkamer om zo schoon mogelijk,
zonder het vacuüm te verstoren, nieuwe materialen in te brengen.
Consortium
Het consortium opereert onder de naam PLD4Energy. DIFFER is hoofdaanvrager.
Mede-aanvrager Universiteit Twente ontwerpt samen met DIFFER de faciliteit.
Mede-aanvrager Technische Universiteit Eindhoven levert specifieke
analyseapparatuur. Partners zijn Universiteit Leiden, Technische Universiteit
Delft, Rijksuniversiteit Groningen, Universiteit Utrecht en TNO.
Budget
Het budget voor de nieuwe faciliteit komt uit het subsidieprogramma
Wetenschappelijke infrastructuur: nationale
consortia<https://www.nwo.nl/onderzoeksprogrammas/wetenschappelijke-infrastructuur-wi-nationale-consortia>
van NWO. NWO betaalt 4,7 miljoen euro. Het consortium legt daar 1,6 miljoen
euro bij. Tegelijk met het consortium dat nieuwe materialen gaat ontwikkelen,
krijgen nog zes andere consortia geld<http://www.nwo.nl/nieuws>.
Over DIFFER
DIFFER, het Dutch Institute for Fundamental Energy Research, verricht
toonaangevend fundamenteel onderzoek op het gebied van fusie-energie en
zonnebrandstoffen. Het instituut werkt nauw samen met de academische wereld en
het bedrijfsleven. DIFFER (www.differ.nl<http://www.differ.nl/>) is gevestigd
in Eindhoven en maakt deel uit van de institutenorganisatie van NWO.
# # #
Noot voor de pers niet voor publicatie.
Contact:
Anja Bieberle
Themaleider Solar Fuels en hoofd van de afdeling Electrochemical Materials and
Interfaces van DIFFER, Dutch Institute for Fundamental Energy Research
a.bieberle@xxxxxxxxx<mailto:a.bieberle@xxxxxxxxx>
Anja Bieberle spreekt Duits, Engels en redelijk Nederlands
Marco de Baar
Directeur van DIFFER
m.debaar@xxxxxxxxx<mailto:m.debaar@xxxxxxxxx>
Marco de Baar spreekt Nederlands en Engels
Beeld:
De centrale techniek van het nieuwe Pulsed Laser Deposition lab is gepulste
laserdepositie<https://en.wikipedia.org/wiki/Pulsed_laser_deposition>. Daarbij
schiet een laserstraal (niet in beeld) stukjes materiaal weg van een blokje
(links, wit). Het materiaal verdampt als een plasmawolk (paars) en komt op een
substraat terecht (rechts, rood). Het vormt daar een laagje van een of enkele
atomen dik. (c) Adam Andersen Læssøe, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons [hoge
resolutie,
staand<https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Pulsed_Laser_Deposition_in_Action.jpg>]
Nederlands bericht:
https://www.differ.nl/differ-ontwikkelt-onderzoeksfaciliteit-voor-energietransitie
Engelse vertaling:
https://www.differ.nl/differ-develops-research-facility-for-energy-transition
DIFFER, het Dutch Institute for Fundamental Energy Research, verricht
toonaangevend fundamenteel onderzoek op het gebied van fusie-energie en
zonnebrandstoffen. Het instituut werkt nauw samen met de academische wereld en
het bedrijfsleven. DIFFER (www.differ.nl<http://www.differ.nl/>) is gevestigd
in Eindhoven en maakt deel uit van de institutenorganisatie van NWO.
DIFFER
communication@xxxxxxxxx<mailto:communication@xxxxxxxxx>
+31 (0)40 333 4755
[Twitter]<https://twitter.com/@differenergy>
[LinkedIn]<https://linkedin.com/company/differenergy>
Dutch Institute for Fundamental Energy Research
www.differ.nl<https://www.differ.nl/>